واژه نان به نرخ روز خور در ادبیات سیاسی ایران از جایگاه ویژه ای برخوردار است. در واقع هنگامی از این واژه استفاده می شود که کسی در کاری مهم و قابل توجه که دیگران انجام داده اند و او کمترین دخالتی در آن نداشت ولی با این وصف تظاهر کند که در آن کار مشارکت و اثر وجودی داشته است.
به گزارش «تابناک»، در روزهای اخیر کلید واژه «مجاهدان روز شنبه» با همان معنای نان به نرخ روز خورها نقل محافل شده است. اکبر ترکان، مشاور رئیس جمهور، در همایش طلوع امید که به مناسبت سالروز حماسه 24 خرداد در خرم‌آباد برگزار شد، اظهار کرده است: اینکه برخی می‌خواهند خود را یاران اصلی دولت برای پست گرفتن معرفی کنند، برای ما قابل قبول نیست و نباید عده‌ای از «مجاهدان شنبه» که پس از انتخابات به رئیس‌جمهور می‌پیوندند، پست و مقام بگیرند.
معناشناسی مجاهدان روز شنبه نشان می دهد که این واژه ابتدا در تاریخ مشروطه یا تاریخ 18ساله آذربایجان نقل شده است. انقلاب مشروطه در روز جمعه پیروز شد و وقتی این پیروزی مسجل شد، مطالب و نامه های فراوان بود که در پی آن منتشر شد و برخی افراد که نقشی در آن جنبش و پیروزی آن نداشتند، ناگهان با قطار فشنگ و چهره های انقلابی در عکس ها ظاهر شدند و اینطور به نظر رسید که این همان ها بودند که مشروطه را به پیروزی رساندند و از قضا، در ابتدای صف مجاهدان قرار گرفتند.
در مقابل «ستارخان» که بعدها در دوران استبداد در «پارک اتابک» زخمی شد یا «باقرخان» که در کوه های کرمانشاه سر بریده شد، ادعایی در مشروطه نداشتند و پس از آن، هزینه آن را هم پرداختند. در واقع این واژه بدان معناست که کسانی که رنج اصلی را تحمل کردند، کنار زده می‌شوند و فرصت‌طلبان شاکله اصلی پیروزهای دوران بعد را تشکیل می‌دهند و کار را به بیراهه می‌برند.
در این ارتباط که متاسفانه در ساختار سیاسی ایران در همه ادوار برخی گروه ها و افراد از شیوه نان به نرخ روز و یا همان مجاهدان روز شنبه استفاده می کنند شکی نیست. اما جای تعجب اینجا وجود دارد که در حالی دولتی ها از خطر مجاهدان روز شنبه سخن می گویند که خود آنها ترکیب دولت و عزل و نصب ها را در اختیار دارند.
در واقع سئوال اینجاست که چگونه خود دولتی که قدرت را در دست دارد و نیروهای خود را بر سرکار می آورد مدعی می شود مجاهدان روز شنبه به دنبال گرفتن پست هستند. آیا غیر از دولت کسی در عزل و نصب ها دخالت دارد؟
شاید بتوان این موضوع را در اختلاف میان اصلاح طلبان و اطرافیان حسن روحانی جستجو کرد. جایی که حلقه نزدیک حسن روحانی که مدعی هستند اصلاح طلب نیستند، مایل‌اند دیدگاه‌های خود را بر ترکیب کابینه و تصمیمات دولت اعمال کنند. از سوی دیگر جریان اصلاح طلبی که مدعی حمایت از روحانی برای پیروزی در انتخاب است. به زعم اصلاح‌طلبان، روحانی با برگ برنده آنها پیروز شده اما اکنون حق و حقوق آنها در هیئت دولت و پست‌های مدیریتی کلان را نمی‌دهد.
در واقع مجاهدان روز شنبه به تعبیر دیگر دو وجه کاملاً متفاوت دارد. از یک سو اطرافیان روحانی که هر کسی غیر از خودشان را مجاهدان روز شنبه می دانند و از سوی دیگر اصلاح طلبانی که اطرافیان روحانی را مجاهدان روز شنبه می دانند که با برگ اصلاح طلبان به پیروزی رسیده اند و امروز بهایی به آنها نمی دهند.
در همین زمینه سعید لیلاز از نزدیکان دولت روحانی در گفت و گو با تابناک به بررسی واژه «مجاهدان روز شنبه» پرداخته است.
وی در پاسخ به این سئوال که معنای واژه مجاهدان روز شنبه چیست، بیان داشت. این گروه گوشه امن و آرامی را انتخاب می کنند و بلافاصله بعد از اینکه سیستم عوض شد می گویند ما از اول مبارز و زحمت کشیدیم. در واقع این گروه به فرصت طلبان نان به نرخ روز اشاره دارد.
لیلاز ادامه داد، مجاهدان روز شنبه گرفتاری همه جنبش هایی است که بعد از یک دوره سخت به موفقیت می رسند. الان هم تعدادشان همانطور که اقای ترکان نیز تایید کرده است خیلی زیاد است. من این موضوع را پیش بینی کرده بودم و اعلام خطر نیز کرده بودم. حالا بعد از دو سال اقای ترکان نیز موضوع مجاهدان روز شنبه را تایید کرده است.
لیلاز در پاسخ به این سئوال که مگر غیر از دولت در عزل و نصب در دولت دخالت دارند که نمی تواند جلوی نفوذ مجاهدان روز شنبه را بگیرد گفت، به هر حال این ساختاری است که آقای روحانی نیز از آن برکنار نبوده است. این موضوع به همان نسبت که در انقلاب اسلامی رخ داده است در سیستم آقای روحانی نیز اتفاق می افتد. بعضی ها مگر مجاهد روز شنبه در مقیاس انقلاب اسلامی نیستند!
سعید لیلاز در رابطه با این که فرق میان مجاهدان روز شنبه با حضور طرفدران دولت قبل در دولت یازدهم گفت، این ها با هم فرق دارند. این ها مدیرانی هستند که تغییر نکرده اند و الان هم من درباره آنها اظهار نظر نمی کنم چون به تغییرات فله ای اعتقادی ندارم
وی در پایان گفت، در این کشور مجاهد روز شنبه بسیار وجود دارد. ساختار این کشور به گونه ای است که بیشتر مجاهد روز شنبه پرور است تا مجاهد روز جمعه.