شاید فرزندان و بازماندگان نخستین شهروندی که در بهشت زهرا دفن شد، تصورش را هم نمی کردند که روزی همین یک وجب خاکی که خانه آخرت پدرشان شده، قیمت طلا را پیدا کند.
محمدتقی خیال، رییس شهربانی بازنشسته شهرهای مرزی جنوب کشور بعد از بازنشستگی، در سال ٤٩ به تهران آمد و در کمتر از یک سال به دلیل فشارخون بالا فوت کرد و شد نخستین میهمان بزرگ ترین آرامستان کشور یعنی بهشت زهرا.
حالا ٤٥ سال از آن روزها می گذرد. درطول این مدت بهشت زهرا که روزگاری در ابتدای کارش چندان با استقبال مردم مواجه نشده بود، بیش از ٥/١ میلیون فوت شده را درخود جا داده است.
حالا قیمت هر متر از خاک دیار مردگان در نقاط مرغوب آن، بیشتر از قیمت زمین های بهترین و گران ترین مناطق و خیابان های تهران است. گفته می شود قیمت قبرها در برخی نقاط آن تا ٤٠-٣٠ میلیون تومان هم می رسد. وظیفه قیمت گذاری قبرها برعهده شورای شهر است.
محمد حقانی، رییس کمیته محیط زیست شورای شهر که خود ازمتولیان پیگیری تعیین نرخ ساماندهی قبرهای تهران است در مورد دلیل تدوین این لایحه می گوید: تا پیش از این شنیده می شد که قبرها با قیمت های مختلفی عرضه می شوند؛ قیمت هایی عجیب و غریب و نجومی.
برای همین تصمیم گرفتیم لایحه ای را تدوین کنیم تا یک بار برای همیشه تکلیف نرخ گذاری قبور در آن مشخص شود. براساس این لایحه قیمت قبرها در قالب 11 نوع قبر با قیمت های کاملا متفاوت ارایه می شود؛ قیمت هایی که ارزان ترین آن معادل 500 هزار در قبور جدید (در فاز یک از قطعه 301 به بالا) و بهای گران ترین قبرآن نیز 20 میلیون تومان است (که در فاز اول بهشت زهرا (س) است).
به گفته حقانی، شهرداری به استناد ماده ٥٥ قانون شهرداری ها مکلف است عهده دار مسوولیت دفن فوت شدگان باشد اما سازمان بهشت زهرا یک سازمان خودمختار و مستقل است و خودش باید هزینه هایش را تامین کند. برای همین باید بابت کفن و دفن مردگان بهایی را دریافت کند.
برمبنای آنچه در این لایحه آمده قیمت قبرها در فازهای سه گانه بهشت زهرا متفاوت است از قبرهای ٢٠ میلیونی در فازیک تا قبرهای جدید در فاز ٣ که هر طبقه ٧٥٠ هزار تومان قیمت دارند.
تعداد طبقات همواره یکی از موضوعات بحث برانگیز بهشت زهرا بوده است. دراین لایحه تکلیف این ابهام نیز مشخص شده است و معلوم است که در هر قطعه چند طبقه می توان قبر ساخت.
**یک بهشت زهرا و ١١ مدل قیمت
بهشت زهرا حالا برای خودش شهری شده است با همان قوانین و حساب و کتاب های دنیای زنده ها. اینجا هم در اصطلاح «هر چقدر پول بدهی آش می خوری».
اگر بخواهی در یکی از نقاط خوش آب و هوای فاز یک مرده ات را دفن کنی باید بین ١٧ تا ٢٠ میلیون بابت خانه آخرتش هزینه کنی. اما اگر فوت شده، از تمکن مالی چندانی برخوردار نباشد می تواند در فازهای جدید حتی رایگان دفن شود. حقانی در مورد اینکه چه کسانی رایگان دفن می شوند، می گوید: به تشخیص مدیرعامل بهشت زهرا، فوت شدگان می توانند به صورت رایگان در طبقه زیرین فاز ٣ دفن شوند.
البته طبقات ٢ و ٣ قبرها رایگان نیست. اقوام و فوت شدگان متوفی طبقه اول می توانند در طبقات بالای این قبر رایگان با قیمت ٥٠٠ یا ٧٥٠ یا ٢ میلیون تومان به ازای هر قبر دفن شوند.
اینها سوای پولی است که باید برای تکفین و شست وشو و حمل و نقل بدهید. قبلا برای هر مرده رقمی معادل ٢٠٠ هزار تومان بابت ارایه این خدمات اخذ می شد که در لایحه جدید، نرخ آن به ٣٠٠ هزار تومان افزایش یافته است.
اما قیمت قبرها نسبت به سال گذشته چقدر افزایش داشته است؟ رییس کمیته محیط زیست شورای شهر مدعی است که این طرح، طرح ساماندهی خدمات بهشت زهراست و نسبت به گذشته تنها چیزی حدود ٢٠ درصد افزایش داشته است. آن هم مطابق با تورم: «در این لایحه پیش بینی شده، از این به بعد نیز افزایش قیمت ها براساس تورم باشد.»
*مظنه مقبره خانوادگی چند است؟
با تمام محدودیت هایی که در مورد ظرفیت بهشت زهرا وجود دارد، هنوز هم متمولین می توانند برای خود مقبره بخرند. به گفته حقانی قیمت هر قبر از مقابر روباز ٥/١ میلیون و مقابر سرپوشیده ٣ میلیون تومان است البته اینها در قطعات جدید قرار دارند.
در سال های گذشته بارها از بازار داغ خرید و فروش قبر در بهشت زهرا گزارش های متعددی تهیه شده است. اما با این وجود عبداللهی، معاون خدمات شهری شهرداری تهران به «اعتماد» می گوید هم اینک دیگر چنین مواردی وجود ندارد: «اولا خرید و فروش قبر غیرقانونی است و با متخلفین به شدت برخورد می شود. ثانیا روش هایی اتخاذ شده که امکان خریدوفروش قبر را عملا غیر ممکن می کند.»
وی از همه افرادی که مدعی اند قبرها به شکلی غیرقانونی خرید و فروش می شوند، می خواهد تا اگر گزارشی دارند، حتما آن را اطلاع دهند.
عبداللهی همچنین با تاکید بر اینکه نرخ های قبرهای تعیین شده، واقعا معقول است، می گوید: «این گونه که گفته می شود، الان قیمت قبر در برخی زیارتگاه های تهران به چند صد میلیون هم می رسد، در چنین شرایطی و در جایی که هزینه های سازمانی مانند بهشت زهرا واقعا سرسام آور است، قیمت قبرهای جدید اصلا زیاد نیست.»
*مرده بر زمین مانده است!
می گویند: «مرده نباید روی زمین بماند.» اما واقعا تکلیف مردگانی که هیچ کس و کاری ندارند، چیست؟ عبداللهی در این مورد می گوید: «این افراد با دستور و اختیار مدیرعامل بهشت زهرا به صورت رایگان دفن می شوند. البته هزینه آن را شهرداری به بهشت زهرا پرداخت می کند.»
*قبرهای چندصدمیلیونی تا یک میلیاردتومانی
قبرهای چند صد میلیونی؛ کجای تهران هستند؟ در همین خصوص یکی از مسوولان مرتبط که نمی خواهد نامی از وی برده شود، می گوید: این قبرها، قبرهایی هستند که در زیارتگاه ها وجود دارند. مثلا قبر در امامزاده طوبی شهرری ٣٠٠ میلیون تومان است و در امامزاده صالح تا یک میلیارد تومان هم می رسد.
البته حقانی، عضو شورای شهر می گوید: «با توجه به اینکه دفن مردگان در داخل شهرها ممنوع است پس دفن مردگان در داخل امامزاده داخل شهر ممنوع است.»
منبع: ايرنا
