به گزارش فارس به مناسبت هفته بهداشت و آغاز روز جهانی بهداشت، زهره حقیقت دانا کارشناس جلب مشارکت‌های مردمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی و شبکه بهداشت و درمان ورامین توضیحاتی در ارتباط با روند بهره‌مندی از سیستم بهداشتی و توصیه‌هایی در این خصوص توضیحاتی ارائه کرد.
وی اظهار داشت: مواد غذایی ناسالم منجر به مرگ 2 میلیون نفر در سال می‌شود که بیشتر آن‌ها را کودکان تشکیل می‌دهند، این مواد غذایی حاوی باکتری‌های مضر، ویروس‌ها، انگل‌ها یا مواد شیمیایی مسئول بیش از 200 بیماری از اسهال تا سرطان است.
حقیقت دانا گفت: تهدیدهای جدید ایمنی مواد غذایی به‌طور مداوم در حال ظهور هستند و تغییرات در تولید، توزیع و مصرف مواد غذایی، تغییرات در محیط زیست، عوامل بیماری زای جدید و در حال ظهور، مقاوت ضد‌میکروبی مواد غذایی را به چالش کشیده‌اند همچنین افزایش سفر و تجارت احتمال آلودگی در سطح بین‌المللی را گسترش داده است.
کارشناس ارشد مامایی ادامه داد: در این راستا با دستورالعمل و قوانین غذایی، مجموعه‌ای از استانداردها، دستورالعمل‌ها و قوانین بین‌المللی فرایندهای اصلی مواد غذایی را پوشش می‌دهد که در این عرصه همراه با سازمان جهانی بهداشت، سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (FAO) از طریق یک شبکه اطلاع‌رسانی جهانی به کشورها در مورد ایمنی مواد غذایی هشدار می‌دهد.
شعار جهانی بهداشت در سال 2015؛ ایمنی مواد غذایی
کارشناس جلب مشارکت‌های مردمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: ایمنی مواد غذایی به‌طور فزاینده‌ای در حال جهانی شدن است و نیاز به تقویت سیستم‌های ایمنی مواد غذایی بیش از پیش در میان کشورها مشهود است، به همین دلیل است که سازمان جهانی بهداشت شعار خود را در سال 2015 ترویج بهبود ایمنی مواد غذایی از «مزرعه تا بشقاب (سفره)» قرار داده است.
وی گفت: ایمنی مواد غذایی یک مسئولیت مشترک است، کار در تمام طول زنجیره مواد غذایی از کشاورزان، تولیدکنندگان تا فروشندگان و مصرف‌کنندگان با اهمیت است.
حقیقت دانا سپس به پنج نکته کلیدی برای غذای سالم‌تر اشاره کرد و افزود: سازمان جهانی بهداشت پنج کلید برای دستیابی به غذایی سالم‌تر و ایمن‌تر را به‌عنوان راهنمای کاربردی برای فروشندگان و مصرف کنندگان طی حمل و نقل و آماده کردن غذا پیشنهاد می‌دهد.
این کارشناس ادامه داد: باید در این فرایند دست‌های خود را قبل از تهیه غذا و در طول تهیه آن به تناوب با آب و صابون بشویید، بعد از هر بار استفاده از توالت، دست‌های خود را با آب و صابون و یا دیگر مواد شوینده به خوبی بشویید، تمام سطوحی را که برای آشپزی و تهیه غذا استفاده می‌کنید، قبل از هر گونه پخت و پز شسته و پاکیزه کنید و آشپزخانه و غذاها را از دسترس حشرات، آفات و حیوانات موذی دور نگاه دارید.
وی در ادامه به علت‌های این فرایند اشاره کرد و گفت: باید بدانیم که بیشتر میکروب‌های موجود در محیط زیست بی‌خطر هستند ولی با این وجود میکروب‌های زیان‌آور بسیاری نیز به‌طور گسترده در خاک، بدن حیوانات و انسان یافت می‌شوند، این میکرو ارگانیسم‌ها توسط دست‌ها، وسایل، پارچه‌های گردگیری به‌ویژه تخته مخصوص خرد کردن گوشت و سبزی حمل می‌شود و می‌توانند به غذا منتقل شده و باعث بیماری ناشی از غذا شوند.
غذاهای خام را از غذاهای پخته شده جدا کنید
کارشناس جلب مشارکت‌های مردمی شبکه بهداشت ورامین اشاره کرد: گوشت، ماکیان و نیز غذاهای دریایی خام را از دیگر غذاها جدا کنید و از ظروف متفاوت برای نگهداری هر یک از آن‌ها استفاده کنید همچنین از وسایل و ظروف مجزا مانند کارد و تخته آشپزی برای مواد غذایی خام استفاده کنید و این وسایل را در طول پختن و بعد از طبخ غذا به کار نبرید مگر اینکه با آب و مایع پاک‌کننده آن‌ها را شسته باشید که در کنار آن باید غذاها را به‌طور مجزا در داخل ظروف نگهداری کنید تا از آمیختگی غذاهای خام و پخته جلوگیری شود.
وی ادامه داد: مواد غذایی خام مخصوصا گوشت، ماکیان، غذاهای دریایی و عصاره آن‌ها می‌توانند حاوی میکروارگانیسم‌های خطرناک باشند که مستقیما با مصرف غذاهای نیمه پخته به انسان منتقل شوند، عدم رعایت جداسازی مواد غذایی پخته با غذاهای خام چه در حین تهیه و یا به هنگام نگهداری، سبب آلودگی آن‌ها می‌شوند که در نهایت می‌تواند باعث ایجاد بیماری در انسان شود.
حقیقت دانا اظهار داشت : تمامی غذاها خصوصا گوشت، ماکیان و تخم مرغ و غذاهای دریایی را خوب بپزید، غذاهایی نظیر سوپ و خورشت را به خوبی بجوشانید و مطمئن شوید که دمای آن از 70 درجه سانتیگراد که میکروب‌ها از بین می‌روند، گذشته است، از صورتی نبودن و شفاف بودن آب گوشت و مرغ اطمینان حاصل کنید. بهتر است برای تعیین دمای غذا از دماسنج استفاده کنید و غذاهایی را که می‌خواهید دوباره مصرف کنید، مجددا و به خوبی گرم کنید.
وی ادامه داد: پخت کامل تقریبا تمام میکروارگانیسم های موجود در غذا را از بین می‌برد، مطالعات نشان داده است که رساندن دمای غذا به 70 درجه سانتیگراد می‌تواند به ما اطمینان دهد که غذا سالم است، غذاهایی که نیاز به توجه بیشتری دارند عبارتند از گوشت چرخ‌شده، گوشت بریان، گوشت همراه با مفاصل و ماکیان به‌طور درسته.
غذاها را در دمای مناسب و سالم نگهداری کنید
این کارشناس گفت: غذاهای پخته را در دمای اتاق بیش از 2 ساعت نگهداری نکنید، هرگونه مواد غذایی پخته شده و فاسدشدنی را در یخچال قرار دهید، غذاهای پخته شده را برای مصرف دوباره، در دمای بیش از 60 درجه گرم کنید و ترجیحا به دمای جوش برسانید، مواد غذایی را برای زمانی طولانی حتی در یخچال نگهداری نکنید و اجازه ندهید که مواد غذایی منجمد در دمای اتاق به تدریج از حالت انجماد خارج شوند.
کارشناس جلب مشارکت‌های مردمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: میکروارگانیسم‌ها خیلی سریع در دمای اتاق رشد می‌کنند ولی در دمای کمتر از 5 درجه سانتیگراد و بیش از 60 درجه قادر به ادامه حیات نبوده و یا رشد آن‌ها متوقف می‌شود، تعداد اندکی از میکروارگانیسم‌های خطرناک می‌توانند در دمای کمتر از 5 درجه سانتیگراد قابلیت رشد و نمو داشته باشند.
همیشه از آب سالم و مواد خام سالم برای تهیه غذا استفاده کنید
حقیقت دانا اظهار کرد: همیشه از آب سالم استفاده کنید و یا با روش‌های سالم‌سازی آب نظیر جوشانیدن و استفاده از قرص کلر استفاده کنید و آن را سالم کنیم، همواره از مواد غذایی تازه و سالم استفاده کنید. از مصرف غذاهای دست خورده اجتناب ورزید، غذاهای فرایند شده بهداشتی نظیر شیر پاستوریزه مصرف کنید و میوه و سبزیجات را به خوبی بشویید مخصوصا اگر آن‌ها را خام مصرف می‌کنید. غذاها را بعد از تاریخ انقضاء مصرف نکنید.
وی سپس اشاره داشت: مواد خام از جمله آب و یخ ممکن است به میکروارگانیسم‌های زیان‌آور و مواد شیمیایی آلوده شده باشند. مواد شیمیایی زیان‌آور در غذاهای دست خورده و کپک‌زده ممکن است به‌وجود آیند. دقت در انتخاب غذاهای خام و استفاده از راه‌های ساده‌ای نظیر شستن و پوست گرفتن به حد قابل ملاحظه‌ای از مخاطرات می‌کاهد.
حقیقت دانا در پایان گفت: روز جهانی بهداشت در سال 2015، فرصتی است تا به کسانی که در بخش‌های مختلف دولتی، تولیدکنندگان، توزیع‌کنندگان، متخصصان بهداشت و سلامت دست‌اندرکار هستنند، در مورد اهمیت ایمنی مواد غذایی و هر چیزی که می‌تواند در احساس امنیت و اعتماد به غذای بشقاب (سفره) نقش داشته باشد، هشدار داده شود.