فقط بیمه شدگان اجباری می‌توانند از کمک هزینه ازدواج برخوردار شوند و بیمه شدگان اختیاری و حرف مشاغل آزاد را شامل نمی‌شود در ضمن به مقرری بگیران بیمه بیکاری نیز کمک هزینه ازدواج تعلق می‌گیرد.
بر اساس بند 11 ماده 2 قانون تامین اجتماعی کمک هزینه ازدواج مبلغی است که طبق شرایط خاصی برای جبران هزینه‌های ناشی از ازدواج به بیمه شده پرداخت می‌شود. از این رو، پرداخت کمک هزینه ازدواج به بیمه شدگان یکی از تعهدات کوتاه مدت قانونی تامین اجتماعی است که در ماده 85 به آن اشاره شده است.
براساس این ماده به بیمه شده زن و یا مرد که برای اولین‌بار ازدواج می‌کند، مبلغی معادل یک ماه متوسط مزد یا حقوق به صورت بلاعوض پرداخت می‌شود. باید توجه داشت که این مبلغ فقط برای یک بار پرداخت می‌شود و برای ازدواجهای مجدد مبلغی پرداخت نمی‌شود.
برای برخورداری از مزایای کمک هزینه ازدواج داشتن سه شرط لازم است؛ اول اینکه بیمه شده نباید در تاریخ ازدواج رابطه استخدامیاش با کارفرما قطع شده باشد، بنابراین باید هنگام درخواست کمک هزینه ازدواج ارتباط بیمه ای اش با سازمان تامین اجتماعی برقرار باشد و حق بیمه دوران کاریاش کماکان پرداخت شود.
برای بیمه شده ای که در دوران خدمت سربازی به سر می‌برد، وجود این شرط یعنی ارتباط با کارفرما الزامی نیست. البته این امر منوط به آن است که فرد مذکور قبل از اعزام به خدمت سربازی، بیمه شده باشد و ارتباط استخدامی اش قطع نشده باشد و سپس به خدمت سربازی اعزام گردد.
بیمه شده ظرف مدت 5 سال قبل از تاریخ ازدواج حداقل 720 روز سابقه (2 سال) پرداخت حق بیمه نزد سازمان تامین اجتماعی داشته باشد. این مدت سابقه ملاک محاسبه متوسط دستمزد بیمه شده خواهد بود و بر اساس آن کمک هزینه ازدواج تعیین می‌شود.
عقد ازدواج باید در دفا‌تر اسناد رسمی به ثبت رسیده باشد. بنابراین ازدواجهای موقت و یا ازدواجهایی که غیررسمی هستند مشمول کمک هزینه ازدواج نخواهند بود.
کلیه بیمه شدگان در صورت داشتن این شرایط می‌توانند از کمک هزینه ازدواج برخوردار شوند. البته فقط بیمه شده اصلی از این حق برخوردار است و افراد تحت تکفل و فرزندان مشمول این کمک نخواهند بود. در صورتی که زوج (هم زن و هم شوهر) بیمه شده تامین اجتماعی باشند، هردو می‌توانند از کمک هزینه ازدواج برخوردار شوند.
کمک هزینه ازدواج برای بازنشستگان و دریافتکنندگان مستمریهای ازکارافتادگی کلی و جزئی نیز قابل پرداخت است.
مبلغ کمک هزینه ازدواج معادل یک ماه متوسط مزد یا حقوق بیمه شده است. متوسط حقوق بیمه شده نیز از جمع حقوق 24 ماه آخر بیمه شده که بر اساس آن حق بیمه پرداخت شده تقسیم بر 24 به دست می‌آید. در صورتی که مبلغ کمک ازدواج محاسبه شده کمتر از حداقل دستمزد تاریخ ازدواج باشد، مبلغ قابل پرداخت به حداقل دستمزد سال وقوع عقد افزایش می‌یابد.
کمک هزینه ازدواج به فرزندان بیمه شده قابل پرداخت نبوده و تنها بابت بیمه شده اصلی پرداخت می‌شود.
کمک هزینه ازدواج، با ارائه اسناد و مدارک ازدواج، توسط سازمان تامین اجتماعی پرداخت می‌شود.
فقط بیمه شدگان اجباری می‌توانند از کمک هزینه ازدواج برخوردار شوند و بیمه شدگان اختیاری و حرف مشاغل آزاد را شامل نمی‌شود.
همچنین به مقرری بگیران بیمه بیکاری نیز کمک هزینه ازدواج تعلق می‌گیرد.
مرخصی‌های موردی موضوع ماده 73 قانون کار، که به مناسبت ازدواج دائم به کارگران داده می‌شود، جدا از مرخصی استحقاقی سالانه کارگر است و ارتباطی با مرخصی استحقاقی سالیانه موضوع ماده 64 قانون کار ندارد. در مورد بند الف ماده یادشده (استفاده از 3 روز مرخصی برای ازدواج دائم) نیز محدودیتی در استفاده از 3 روز مرخصی برای تکرار ازدواج دائم پیشبینی نشده است.
فرمول محاسبه کمک هزینه ازدواج به شرح زیر است: جمع حقوق دریافتی بیمه شده ظرف دو سال قبل از ازدواج، که بر اساس آن حق بیمه به سازمان پرداخت شده است.
منبع: فارس
