شهرداریها نهادهایی متکی به سرمایههای عمومی هستند و منبع درآمدی جز اقتصاد شهر ندارند. علاوه بر فروش تراکم، که باید آن را فروش حق مردم در زیست مطلوب دانست، دریافت عوارض، مالیات بر ارزش افزوده، جرائم رانندگی و ... درآمدهایی است که جملگی از اقتصاد شهر به سمت شهرداریها سرازیر است.
و البته تلاش برای ایجاد درآمدهای پایدار از طریق سرمایهگذاریهای اصولی و هوشمندانه کمترین توجه را در شهرداران ایرانی بر می انگیزد. شهردارانی که عمدتاً رویکردهای شهری نوین را نمیشناسند. تخصصی در برنامهریزی و مدیریت شهری ندارند و با رویکرد قالب عمرانی از رویکرد اجتماعی مدیریت شهری سالها فاصله دارند. در حالی که در سطح جهانی هر روز بیشتر به مقولات مدیریت اجتماعی شهر، حق به شهر و شهر انسان محور اعتنا میشود، در ایران هر چه پیش میرویم به تعبیر ماکس وبر، شهر؛ شهروندان خود را خفه میکند. و فاصله شهروندان و الزامات زیست آنان با رویکردهای اداره شهرها، بیشتر میشود.
شوراهای اسلامی قرار بود زمینه ساز تحقق رویکرد اداره شهر توسط شهروندان باشند. اهداف شکل گیری شوراهای اسلامی عبارت بود از : انتخاب شهردار، تصویب بودجه و نظارت بر عملکرد شهرداری. اما در طول چهار دوره در اکثر شهرها، شوراهای اسلامی در بخش نظارت بر عملکرد شهرداریها کمترین توفیق را داشتهاند که از نتایج این امر میتوان به این موارد اشاره کرد:
تراکم نیروهای استخدام شده در شهرداریها، بدهیهای سنگین شهرداریها، آنالیزهای گاه غیر منطقی پروژه های عمرانی که توسط شهرداریها به پیمانکاران واگذار شده است. اختلاف فاحش برآورد و قیمت تمام شده در برخی پروژهها، بی اعتنایی به مفاهیم برنامهریزی شهری، حتی برخی مفاهیم پایه و بی فعلی مفرط شهرداریها در ایجاد جریانهای فرهنگی شهری
بخش تأسف انگیزتر قضیه آن است که مردم، به عنوان کسانی که هزینههای اداره شهر را تأمین میکنند، به واسطه کم توجهی شوراها به نقش خود در شفاف سازی کلیه عملیات شهرداریها، آگاهی دقیقی از روند هزینههای شهرداریها به ویژه در حوزههای منابع انسانی شهرداری، عمران و فرهنگ شهر خود ندارند.
شاید این انگاره که شوراهای شهر را گاه در برخی شهرها، «شورای شهرداری» نام میدهند، ناشی از این امر باشد.
بی اعتنایی به ضرورت شفافیت به ویژه در هزینه و درآمدهای شهری، امروزه دیوار بیاعتمادی بلندی بین شوراهای شهر، مدیران شهری و مردم ایجاد کرده است.
شهرداری شیشهای، رویکردیست که در آن جزییات هزینه و درآمد شهرداریها و سازمانهای وابسته به آنها، به تفکیک مناطق و نواحی و حتی محلات، به واسطه شورای شهر در اختیار تمام مردم قرار گیرد.
با توجه به وجود الزامات قانونی، شهرداری شیشهای به سادگی قابل اجراست. الکترونیکی کردن تمامی فرآیندها و به تبع آن امکان شفاف سازی اسناد مالی، در هر زمان و در هر بازه زمانی مورد نیاز، تهیه گزارشهای حسابرسی دقیق و ... چرا شهرداریهای ما شیشهای نمیشوند؟