آیین «دوست دوست» در یزد

سیدرضا کلانترزاده
بر اساس آیینی کهن در دارالعباده یزد، مراسم زیبای «دوست‌دوست» به مناسبت روز بیست و هفتم ماه رمضان از سوی تعدادی از کودکان و نوجوانان عاشق اهل بیت علیهم‌السلام برگزار می‌‌شود.
در این آیین و مراسم معنوی و دوست داشتنی، جمعی از کودکان و نوجوانان به صورت گروه‌های کوچک در محله‌های خود جمع می‌شوند و به در منازل مردم محله می‌روند و با قرائت اشعار و مطالب موزون و زیبا، درخواست هدیه و کمک می‌کنند.
این افراد که بعضی از آنها حتی صورت خود را نیز پوشانده‌اند، به در هر منزلی که می‌رسند، با خواندن اشعاری مانند: «دوست دوست، دوست علی(ع)، امام اول علی(ع)» و «این خونه شربت و قنده، امام علی درش رو نبنده» و اشعار زیبای دیگر تقاضای هدیه و کمک می‌کنند.

آیین دوست دوست در آیینه اعتقادات مردم استان
مردم دارالعباده اعتقاد دارند که این رسم و آیین پس از شهادت حضرت مولا امیرالمومنین علی (ع) و به یاد ایشان و الطاف و کمک‌هایی که آن امام بزرگوار به افراد فقیر و بی بضاعت و یتیمان و افراد بی‌سرپرست شهرکوفه می‌کردند، برگزار می‌شود.
براساس اعتقادات مردم یزد، افراد و کسانی که به مراسم دوست دوست می‌روند، هر نوع هدایایی را که هر صاحب خانه به آنها می‌دهد به عنوان تبرک به مال خود اضافه و در طول سال از آن برای برکت بخشیدن به زندگی خود استفاده می‌کنند.
مردم با ایمان یزد با عشق و ارادت خاصی که به ائمه اطهار(ع) و مولای متقیان حضرت امیر المومنین علی (ع) دارند، از شب‌های قبل از بیست و هفتم ماه مبارک رمضان، برای این مراسم معنوی آماده و مهیا می‌شوند. آنان با تهیه و خرید انواع و اقسام شیرینی‌های یزدی، نبات یزدی، انواع کیک خانگی، آب‌نبات، نخود و کشمش، انواع شکلات با طعم‌های گوناگون، اقسام مختلف آجیل و خشکبار، رطب و خرما و سایر مواد خوردنی مناسب، منتظر و آماده پذیرایی از مراجعان و برگزار کنندگان این آیین کهن می‌شوند.
در برخی از خانواده‌های یزدی معمول است که برای برآورده شدن نیازها و حوائج شرعی خود، وجه نقد تهیه و به عنوان برکت در این مراسم به میهمانان خود تقدیم می‌کنند.
همچنین برخی مردم یزد در شب بیست و هفتم ماه مبارك رمضان، به شادی و جشن و سرور می‌پردازند و این روز را مبارك و مقدس می‌دانند و اگر مراسم خواستگاری، بله برون، عقد و عروسی دارند، آن را در این شب برگزار می‌کنند و تازه دامادها در این شب به نوعروسان خود هدیه می‌دهند كه به هدیه بیست و هفتمی معروف است. در برخی از مناطق استان، خانم‌های خانه‌دار نیز چند نفری با هم به در منازل همسایه‌ها می‌روند و این مراسم کهن را به جا می‌‌آورند.

آیین بزرگداشت یاد و خاطره امام علی (ع)
مردم استان عقیده دارند که برگزاری آیین و مراسم معنوی دوست دوست، علاوه بر زنده نگه‌داشتن یاد و خاطره مولای متقیان حضرت امام علی‌(ع) و مهربانی‌ها و الطاف آن حضرت، موجب نزدیکی دل‌ها و ترویج فرهنگ یتیم‌نوازی و توجه بیشتر به این قشر خاص در جامعه نیز خواهد شد. آنان همچنین معتقدند توسعه و ترویج و اجرای چنین مراسمی‌ که خاص و ویژه دارالعباده یزد است، نشان‌دهنده گسترش فرهنگ پروردگار محوری و عشق و ارادت خالصانه به ائمه اطهار‌(ع) در میان مردم با ایمان استان است.