بر اساس یک دیدگاه حکومتی، مهندسی و چیدمان اقوام بر پایه ملاحظات سیاسی،امنیتی ودفاعی صورت می گیرد و بر این اساس دولت های مرکزی عموما تلاش می کنند با معماری قومی ، تهدیدات امنیتی و سیاسی دولت مرکزی را مدیریت و کنترل کنند.
برای مثال حوزه جغرافیای سیاسی، شوروی سابق ویترینی متنوع از این سبک معماری قومیتی است که به نظر می رسد رفتارهای تاریخی اقوام و تقابل آنها با حاکمیت های آن مناطق منجر به این شیوه چیدمان شده است؛ و همین دستکاری های سیاسی، امنیتی منتج به ارائه یک موزائیک تصنعی قوی شده است. برای مثال در قفقاز شمالی، چینش قومی ارامنه و آذری ها باعث شده بود، دولت مرکزی با استفاده از ظرفیت یک قومیت، آن دیگری را مهار و اداره نماید ، همچنین استقرار آبخازها در کنار گرجی ها در حوزه قفقاز شمالی، نیز همان کارکرد را دارد .
در آسیای میانه، مهاجرت اجباری تاجیک ها از حوزه مادری و جایگزینی ازبک های مهاجر از شمال چین به جای آنان باعث خنثی شدن تمایلات استقلال طلبانه تاجیک ها و سرکوب آنان توسط ازبک ها گردید.
اما در این سوی مرزها و در جغرافیای جمهوری اسلامی ایران در حوزه سبلان، چیدمان اقوام مغانی،اردبیلی و خلخالی و... دارای منطق دیگری است. این چیدمان بر اصولی متقن و روشن و قابل احترام استوار است که در این مختصر به پاره ای از این اصول اشاره می شود.
1- چیدمان اقوام سبلان بر پایه دوستی و برادری اقوام استوار است و همواره صفا و صمیمیت در آن هویدا بوده است.
2-چیدمان اقوام سبلان از ارزشهای دینی و اخلاق اسلامی تبعیت دارد و شعائر دینی در بین این اقوام کاملا روشن است. برای مثال حفظ شعائر عاشورایی یکی از برجستگی های این اقوام است.
3-اقوام سبلان قائل به قاعده تکریم سنت های ملّی و احترام به ریش سفیدان و بزرگان هستند که این امر باعث نقش آفرینی بزرگان برای رفع موانع اجتماعی است.
4-اقوام سبلان مکمل اقتصادی یکدیگرند و این امر باعث امتزاج قومی شده است.
5- مشارکت توامان از سرزمین در مقابل تجاوز و دفاع از کوی و برزن، ویژگی مشترک اقوام سبلان است که این ویژگی برجسته در سال های نورانی دفاع مقدس کاملا هویدا شد و شهدای برجسته استان اردبیل که ترکیبی از همه اقوام ساکن در منطقه هستند خود بیانگر این واقعیت است .
با عنایت به ویژگی های خدادادی اقوام سبلان، بر همگان فرض است که این همبستگی اجتماعی را پاسداشته و نسبت به توسعه آن همت گماریم ، البته در این مسیر رسالت نخبگان علمی،سیاسی،مذهبی،اجتماعی بسیار سنگین است و نباید اجازه رخنه تفکرات تفرقه افکنانه را به ساختار قومی بدهند و افراد تفرقه افکن را از صحنه اجتماعی طرد نمایند.
امروز رسالت جدی نخبگان دمیدن بر روح وحدت اقوام سبلان است و با هرگونه اقدام وحدت شکافانه باید مقابله شود.
شعرا و نویسندگان منطقه با موضوع توسعه اجتماعی، وحدت اقوام را مد نظر قرار داده و قلم های مبارک خود را در این رابطه بکارگیری نمایند.
علمای منطقه و ائمه محترم جمعه سهمی از سخنرانی و منابر خود را معطوف توسعه همکاری اقوام نمایند.
آموزش و پرورش در تربیت فرزندان سبلان مهربانی بین اقوام را در قالب مقاله، انشا و ... ترویج نماید.
صداوسیما باید با تولید برنامه های فاخر و پر محتوا وبخصوص سرودهایی که حاوی مفاهیم متعالی اقوام مختلف استان باشد در ترویج حس همبستگی دلاوران خطه اردبیل تلاش نمایند.
مدیران استان از هر قوم و نژاد باید وحدت اقوام و نگاه عادلانه به همه اقوام را مد نطر قرار دهند و مانند گذشته خارج از تعلقات قومی بصورت یکنواخت با تمام مناطق و اقوام برخورد نماید.
به امید دست یابی به وحدت حداکثری اقوام در حوزه سبلان و آرزوی توسعه همه جانبه استان سر افرازمان.