زینب زارع/ روزنامه نگار- مرکز توسعه فناوری آب، وابسته به پارک علم و فناوری یزد
استان یزد کم باران ترین استان کشور و در فصل تابستان خشک ترین استان است. به گفته مسئولان در فصل تابستان حدود 18 درصد از آب استان یزد به دلیل گرمای بیش از حد صرف استفاده از کولرهای آبی می‌شود که معادل 17 میلیون متر مکعب است بر همین اساس برخی کارشناسان استان یزد یکی از راهکارهای پیشنهادی برای مدیریت منابع آبی را حذف کولرهای آبی می دانند ولی مشکل اساسی برای جایگزین شدن کولرهای گازی به جای کولرهای آبی، هزینه زیاد برق مصرفی است که برای مردم مشکل ساز خواهد شد.
کولرهای گازی و آبی هرکدام طرفداران خاص خود را دارند. کولرهای گازی در مقایسه با کولرآبی میزان مصرف برق را تا 6 برابر افزایش می‌دهد و از آنجا که در حال حاضر بحران آب جدی ترین خطری است که شهر کویری یزد را تهدید می کند کولر گازی به ظاهر می تواند یک راه حل باشد. هزینه های بالای خرید هم علاوه بر هزینه بالای انرژی مورد نیاز کولرهای گازی باعث شده است تا با وجود توصیه های برخی از مسئولان به استفاده از کولر گازی مردم رغبت زیادی به استفاده از کولرهای گازی در یزد نداشته باشند.
اکنون که گفته می شود 400 هزار دستگاه کولر آبی در استان یزد فعال است باید ببینیم کدام نوع کولر بهتر است و آیا با این موضوع مشکل آب در یزد رفع می شود؟ هر یک از این سیستم ها معایبی دارد به عنوان نمونه کولرهای آبی مصرف بالای آب دارند و با توجه به کمبود آب و کاهش شدید بارندگی ها در کم باران ترین استان کشور باید در استفاده از این وسیله احتیاط کرد از سوی دیگر کولرهای گازی که بیشتر در مناطق گرم و مرطوب کشور همچون استان هرمزگان استفاده می شود به دلیل مصرف بالای انرژی برق نیازمند دقت نظر بیشتری در استفاده است.
بیش از 17 سال از شروع خشکسالی در استان یزد می‌گذرد و این امر بیش از هر چیز روستاهای استان را تحت تاثیر بی آبی قرار داده است .با وضعیت مصرف آب و انرژی در کشور مشخص می شود مدیریت منابع به ویژه آب در کشور صحیح نیست، البته این موضوع به بازه زمانی خاص محدود نمی شود سال‌ها استفاده نادرست از منابع آب، روند توسعه چاه‌های غیرمجاز در 40 تا 50 سال اخیر مشکلات کنونی را رقم زده که دود آن در چشم آیندگان هم می رود به طوری که در کنار تغییرات اقلیمی استان هایی از جمله یزد در شرایط هشدار قرار گرفته اند و این موضوع نشان می دهد مشکل آب یزد تنها با طرح موضوع کولر آبی یا کولر گازی حل نمی شود.
وقتی با مردم در مورد کم آبی و بحران آب در یزد صحبت می کنیم می بینیم که موضوع را جدی نمی گیرند زیرا هر وقت شیر آب منزل خود را باز کرده اند، آب در دسترس بوده است. یزدی ها روزانه حدود 220 هزار مترمکعب در شهر یزد آب مصرف می کنند که بسیار زیاد است.
در یک طرح مطالعاتی جداسازی آب شرب از آب مصرفی فضای سبز مطرح و تاکنون هم به خوبی انجام شده و این جدیت در جداسازی آب شرب و فضای سبز نشان می دهد استان یزد از نظر وجود آب با بحران مواجه است به طوری که بیش از ۸۰ منبع آبی یزد در سال گذشته خشک شدند و برخی روستاهای استان با کم آبی شدید مواجه اند پس باور کنیم که این روزها وضعیت آب به شکلی جدی و متفاوت از گذشته بحرانی شده است.