هرچند در نگاه ساده بینانه ای می توان نرخ بیکاری را تعریف نمود اما شرایط متفاوت جویندگان کار و یا خلا های قانونی و تعرفی کار و بیکاری تا حدودی صراحت را از این شاخصه مهم و قابل اعتنا گرفته است.
اما در هر حالت ، معیار نهایی محاسبه میزان بیکاری ، همانا تولید شغل و اخذ تناسب آن با جمعیت فعال یا به اصطلاح جمعیت بالای 18 سال کشور است.
اینکه این معیار مورد پذیرش همه است، شکی در آن نیست. آقای استاندار در در ششمین جشنواره ملی اقتصاد مقاومتی، تقویت تولید ملی و اشتغال ، اظهار داشت:
ملاک ما در ایجاد اشتغال جدید، لیست جدید بیمه شدگان تامین اجتماعی است اظهار کرد:
استان آذربایجان شرقی، ظرفیت ایجاد 50 هزار شغل جدید در سال را دارد و در سال گذشته بر اساس لیست بیمه شدگان تامین اجتماعی، 39 هزار شغل جدید در استان ایجاد شد.
این تعریف از نرخ بیکاری و یا برعکس آن اشتغالزایی را می توان مصداق تفسیر به رای دانست.
میزان افراد بیمه شده در یک مقطع زمانی شاخص صحیحی برای اشتغالزایی نیست. چرا که ممکن است افرادی در ماه های قبل وارد بازار کار شده باشه و بیمه آنها از ماه کنونی رد شده باشد.
یا مثلا تشکیل شرکت های صوری که صرفا حسب ضرورت اقدام به بیمه کردن صوری و چند ماهه تعدادی کارگر برای بهره مندی از مزایای قانون کار برای خود چنین اقدامی مبذول می دارند. اینها نمونه هایی بود که با تکیه بر آنها می توان ادعا نمود شاخص بیمه شدگی کارگر در اثبات میزان اشتغالزایی قابل تائید نیست.
چه اینکه آقای شمس معاون سازمان برنامه بودجه استان ، امروز در جلسه ای متفاوت ، اذعان نمود نرخ بیکاری در استان به میزان 3 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشته است .
بنابراین می توان گفت در صورت ایجاد 39 هزار شغل در سال گذشته ، آنهم به شرطی که مشاغل بصورت واقعی و نه صوری ایجاد شده بود، نرخ بیکاری در استان افزایش نمی یافت.
بنابراین می توان گفت ، مبنا قرار دادن عد مربوط به تعداد بیمه شدگان ، نمی تواند وضعیت اشتغالزایی را به درستی منعکس نماید.