عضو سه دوره شورای اسلامی شهر قم با تشریح چالش‌های جدی هویت شهری، پروژه منوریل را مصداق بارز هویت‌زدایی از قم دانست.
به گزارش تابناک قم، محمدرضا باقرپناهی در جلسه هفتگی بنیاد قم پژوهی که با موضوع «قم در چالش سیما و هویت» در مجتمع آموزش عالی طلوع مهر برگزار شد، اظهار داشت: تحلیل فضاهای شهری بدون در نظر گرفتن پدیده‌های مرتبط با شهر و مردم همچون دین، فرهنگ، تاریخ و اوضاع و احوال نظام حکومتی، تحلیلی باطل است.
وی توجه به هویت شهری قم متناسب با تاریخ و فرهنگ دینی این شهر را مهم دانست و تاکید کرد: قم از پیشینه تاریخی و تمدنی برجسته برخوردار است و روایات وارده نشان می‌دهد که این شهر از ابتدا تقدس ویژه‌ای داشته اشت.
عضو سه دوره شورای اسلامی شهر قم با ذکر برخی از روایاتی که جایگاه قدسی و آینده‌ساز این شهر را نشان می‌دهد، تاکید کرد: در دهه‌های اولیه شکل گیری انقلاب، نوعی بی‌تفاوتی در مسائل مربوط به هویت شهری قم حاکم بود، اما اکنون کار به جایی رسیده که در سال‌های اخیر با هویت شهری قم مقابله جدی صورت می‌گیرد.
چالش‌های جدی هویت شهری
باقرپناهی، مقابله با نمادهای دینی و تمدن‌ساز قم از طریق اجرای پروژه‌های ناسازگار با هویت این شهر و شیوع نماهای غیربومی را از چالش‌های جدی سیما و هویت شهری قم بیان کرد.
وی از آنچه که به نظرش نفوذ تفکر سلفی در سیما و کالبد شهری قم است انتقاد کرد و گفت: همان گونه که اماکن مقدسه در مکه و مدینه به وسیله احاطه کاخ‌ها و آسمان خراش‌های مشرف و مسلط به این اماکن مورد بی‌حرمتی قرار گرفته، متاسفانه در قم نیز تفکری وجود دارد که با تعریف پروژه‌هایی، با نمادهای دینی و اعتقادی مردم و هویت این شهر مقابله می‌کنند.
به گفته این کارشناس شهرسازی، پروژه منوریل نوعی هویت زدایی جدی از شهر قم نموده و زائرانی که به این شهر مذهبی سفر می‌کنند در مهمترین منظر شهری که چشم انداز شهر و حرم مطهر است، با حجم عظیمی از ایستگاه‌ها و ستون‌های منوریل مواجه می‌شوند که منظر و هویت شهری را از بین برده است و با نمادی همچون گنبد و گلدسته‌های حرم مطهر مقابله می‌کند.
باقرپناهی تاکید کرد: در جایی که نگاه همه دنیا به آن دوخته شده، در مقابل نمادی که نشان دهنده دین و فرهنگ و تاریخ ماست چیز دیگری قرار می‌دهند.
رئیس سابق شورای اسلامی استان قم با انتقاد از تحمیل پروژه منوریل به قم گفت: در مطالعات طرح جامع ترافیک قم دو خط مترو پیش بینی شده بود ولی پروژه منوریل، بدون مطالعات مفهومی و به صورت دستوری برای اینکه از قم، هویت‌زدایی کنند به این شهر تحمیل شد.
دادستان قم زیر بار نرفت
باقرپناهی در پاسخ به سئوال یکی از قم پژوهان که گفته بود، شما که در آن زمان عضو شورای اسلامی شهر بودید چرا جلوی ساخت این پروژه را نگرفتید؟ اظهار داشت: اتفاقا تنها کسی که جلوی این تفکر و پروژه منوریل ایستاده بود، بنده بودم و بعدها کارشناسان دیگری نیز به حمایت برخاستند. حتی از پافشاری ما سازمان بازرسی کل کشور که در آن زمان حجت‌الاسلام والمسلمین پورمحمدی رئیس آن بود، درخواست حکم توقف پروژه و توقیف اموال این طرح را صادر کرد اما دادستان عمومی و انقلاب قم زیر بار این درخواست نرفت.
وی ادامه داد: بنده نامه‌ای به دادستان کل کشور، رئیس قوه قضائیه و کمیسیون اصل ۹۰ نوشتم و از اینکه دادستان عمومی قم حکم توقف پروژه منوریل را اجرا نکرده بود، اعتراض کردم.
وی با بیان اینکه پروژه منوریل هنوز مطالعات مفهومی و پیوست فرهنگی ندارد، تصریح کرد: کسانی که پای ساخت این پروژه را امضا می‌کنند باید پاسخگوی نسل‌های آینده باشند.
این کارشناس شهرسازی، با انتقاد از مسئولان مدیریت شهری که گفته بودند فاز اول پروژه منوریل ۶ ماه دیگر افتتاح می‌شود، افزود: شکی نیست که اجرای این پروژه از قم هویت زدایی می‌کند، بنابراین مدیرانی که به شهر قم تعهد دارند، باید جلوی این تفکر و پروژه منوریل بایستند.
نفوذ در کالبد شهر با ایجاد بافت ناهمگون
وی ادامه داد: مشکل ما اینجاست که مدیریت‌ها با مسامحه به کار کارشناسی اعتقاد دارند و البته به احیای هویت شهری قم هیچ اعتقادی ندارند. اگر به هویت شهری قم اعتقاد داشتند همین الان این پروژه را متوقف می‌کردند.
وی تأکید کرد: برخی‌ها برای استحاله فرهنگی و هویت‌زدایی، از طریق ایجاد بافت ناهمگون شهری نفوذ می‌کنند و کالبد شهری ناسازگار با هویت شهری قم می‌سازند.
به گفته باقرپناهی، مهمترین دغدغه مردم قم هویت این شهر است و این هویت در کالبد و سیمای شهری در مهمترین نقطه شهر با اجرای پروژه منوریل به مخاطره افتاده است.
منبع: مهر
