قدر مسلم اين است که تاريخ بناى برج يا آتشکده به زمان قبل از اسلام برمى‌گردد. همان‌طور که از نام کوشمغان (کوشک مغان) و زاوغان (زاويه مغان) که در نزديکى برج قرار دارد، برمى‌آيد و با توجه به مقام مغ که پيشواى زردشتيان بود، مى‌توان اطمينان داشت که برج مذکور زمانى آتشکده و يکى از امان متبرکهٔ زردشتيان بوده است.
اين بنا به صورت برج هشت ضلعى است که هر ضلع آن در خارج ۴/۵ و در داخل ۲/۸۰ متر است، ارتفاع برج در بعضى قسمت‌ها ۱۰ متر و در قسمت‌هاى نسبتاً سالم ديگر به ۱۲ متر مى‌رسد. ضخامت ديوار تقريباً ۵۰ تا ۶۰ سانتى‌متر است.
به عقيدهٔ مردم سمنان، برج چهل دختر يکى از بناهاى شوهرياب سمنان است. به اين صورت که دختران دم‌بخت براى باز شدن گره بخت خود و پيدا کردن شوهر به داخل برج مى‌روند و سه تا هفت سنگ را از داخل به خارج پرتاب مى‌‌کنند، اگر سنگ به خارج برج بيفتد معتقدند که بخت آن‌ها باز خواهد شد و حتماً همان سال به خانهٔ شوهر خواهند رفت، در غير اين صورت بايد براى بخت‌گشايى تا سال ديگر صبر کنند.
هم اکنون برج مذکور به دليل توسعهٔ شهرى و احداث مدرسه، داخل حياط مدرسه قرار گرفته و کماکان ارزش تاريخى خود را حفظ کرده است. سمت‌های نسبتا سالم دیگر به دوازده متر می‌رسد ضخامت دیوار تقریبا 50 تا 60 سانتیمتر است .
تپه چال خندق شاهچوق (دژچرمنه)
تپه چاله خندق شاهجوق مربوط به دوران پیش از تاریخ ایران باستان است و در شهرستان سمنان، بخش مرکزی، شاهجوق واقع شده و این اثر در تاریخ ۹ اردیبهشت ۱۳۸۲ با شمارهٔ ثبت ۸۶۲۱ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.به دلیل حفر خندق در این منطقه در دوره اسلامی، به عنوان "چال خندق" معروف شده است.
این خندق یکی از آثار قدیمی سمنان است که در ۳ کیلومتری غرب سمنان و در مجاورت بلوار حکیم الهی ودر ضلع جنوبی این بلوار قرار دارد . محله‌های ملحی- کوشمغان -زاوغان- کدیور و عمرانکوی پنج محله بسیار کهن و قدیمی شهر سمنان را تشکیل می‌دهند که محلات نامیده می‌شوند. قلعه محلات در گذشته دارای یک خندق بوده است و مردم با استفاده از تخته پل وارد قلعه می‌شدند. تا چند سال پیش خندق اطراف قلعه تا حدودی سالم باقی مانده بود.
بر اساس کاوش‌های انجام شده در منطقه "چال خندق"، روشن شده که این منطقه یک پشته طبیعی است و از بیش از 15 هزار سال پیش در این منطقه انسان‌ها زندگی می‌کردند. مواد فرهنگی و سفال‌هایی از قرن سه و چهار هجری قمری، دوره سلجوقی، دوره تیموری و ایلخانی و دوره اسلامی نیز در این منطقه مشاهده شده است.
منیع:مرآت