شبکه‌های اجتماعی امروز یک واقعیت مهم در زندگی مردم به حساب می‌آید که اگر به آن کم‌توجهی شود فضای مفاسد اجتماعی و اخلاقی را تشدید میکند.
به گزارش تابناک قم، شاید اگر چند دهه پیش کسی از تاثیر و تاثر فناوری‌های نوین بر زندگی انسانی صحبت می‌کرد مخاطبان بیشتر آن را نوعی توهم یا خیال قلمداد می‌کردند، اما امروز ما ایرانی‌ها به خوبی درک کرده‌ایم که یک ابزار ساده به عنوان تلفن همراه هوشمند تا چه حدود توانسته است زندگی انسانی را متاثر کند.
از نظر مثبت امکان ارتباط با بهترین کیفیت برقرار شده است، با سریع‌ترین سرعت امکان انتشار اخبار فراهم آمده است و از جنبه منفی زندگی هزاران خانواده از نظر استفاده مفرط از شبکه‌های اجتماعی از هم پاشیده شده است؛ روابط بین فردی سرد و کاهش پیدا کرده است و فضای صمیمت از جامعه رخت بربسته است.
آری به واقع امروز فیلم‌های تخیلی دهه 60 برای ما ایرانی‌ها به واقعیتی ملموس و البته گاهی تلخ بدل شده است.
این روزها بحثی در میان محافل رسانه‌ای مطرح شده که قرار است تلگرام فیلتر شود.
هر چند هنوز این خبر به قطعیت نرسیده اما در فضاهای مجازی خبر نقل مکان مخاطبان از این سامانه به سامانه دیگر ارتباطی شایع شده است!
در چنین شرایطی این سوال به ذهن خطور میکند که آیا واقعا با مواجه سانسوری می‌توان با شبکه‌های اجتماعی مقابله کرد؟!
واقعا خانواده‌ها چگونه می‌توانند با این پدیده نوین مواجه شوند؟!
در این خصوص حجت‌الاسلام والمسلمین محمد یزدانی استاد حوزه و دانشگاه در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم با ابراز تاسف از استفاده ناصحیح بخشی عمده‌ای از جامعه ایرانی از شبکه‌های اجتماعی گفت: وقتی نگاهی به محتواهای تولید شده در این شبکه‌ها می‌اندازیم و تحلیل محتوای ساده‌ای انجام می‌دهیم متوجه خواهیم شد، اغلب مطالب رد و بدل شده در این فضا غیر دینی ، سیاست زده، عوام‌فریبانه و شبهه‌انگیز است.
وی با اشاره به اینکه حجم و محتوای تولید بومی نیز در شبکه‌های اجتماعی محدود به برخی اخبار است، گفت: از سوی دیگر با توجه به اینکه جامعه ایرانی یک جامعه جوان است، کنجکاوی‌ها سبب می‌شود تا استفاده از محتواهای نادرست افزایش پیدا کند.
یزدانی با بیان اینکه من از منظر دینی به این قضیه نگاه می‌کنم و معتقدم این نوع فضا فرصت گناه را در اختیار جوانان قرار می‌دهد، گفت: وقتی پای درس معلمان اخلاق می‌نشینیم در زمینه مقابله با گناه همیشه تاکید دارند بنابراین فرصت گناه را نباید ایجاد کرد اما اکنون شبکه‌های اجتماعی بستر مناسبی را برای ترویج مفاسد اخلاقی به راه انداخته است و این به معنای دور شدن از فضیلت‌هاست.
مدرس حوزه و دانشگاه با تاکید بر اینکه نوعی استیصال در برخورد با شبکه‌های اجتماعی پدید آمده است، گفت: تا جایی که امکان دارد مسئولان موظف هستند تا نسبت به محتواهای غیراخلاقی موجود در این شبکه‌ها حساسیت نشان دهند و آنها را حذف کنند اما بخش عمده‌ای از کار نیز به خود خانواده‌ها و مردم باز می‌گردد.
وی با اشاره به اینکه از زمانی که استفاده از شبکه‌های اجتماعی رواج پیدا کرده است به صورت مکرر زوج‌های جوانی به من مراجعه می‌کنند که استفاده نادرست اطمینان و صفا را از زندگی آنها حذف کرده است، گفت: تنها راه مقابله با این مباحث حفظ تقوا و خودسازی است.
یزدانی با بیان اینکه جوانان باید بدانند که فرصت جوانی نعمتی است که خداوند برای کمال در اختیار آنها قرار داده است، گفت: اگر این فرصت سبب کمال را پدید نیاورد منجر به حسرت دنیا و آخرت می‌شود.
سعدالله مظفری کارشناس علوم ارتباطات نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس با اشاره به اینکه هر فناوری بیرون آمده از دل یک نگاه اندیشه‌ای است، گفت: شبکه‌های اجتماعی تبلور اندیشه‌های انسان‌مدارانه غرب است و همین نوع نگاه نیز سبب شده است تا این رسانه‌ها بیش از قرابت با الهیات و اخلاق انسانی متکی بر شهوت و تنوع‌طلبی باشد.
وی با بیان اینکه در اغلب این رسانه‌ها تاکید ویژه‌ای برای ارتباط‌گیری فرد با توده‌ای از افراد غیر هم‌جنس صورت می‌گیرد، گفت: من معتقدم این مدل از فناوری از دل جامعه‌ای بیرون آمده است که در آنها اخلاق، انسانیت و عشق واقعی مدت‌ها مرده است.
مظفری با تاکید بر اینکه اغلب ارتباطات شکل گرفته در فضاهای مجازی به واقع مجازی و صرفا برای تخلیه احساسات و شهوات است، گفت: در عوض ما اوج ارتباطات فردی و اجتماعی را در نگاه دینی و اسلامی داریم و جالب اینجاست که یکی از گناهان غیر قابل بخشش از سوی خداوند قطع این نوع از ارتباطات یا همان صله ارحام است.
این کارشناس علوم ارتباط با بیان اینکه من مخالف فیلترینگ نیستم اما معتقدم اقتضائات جامعه مدرن به صورت عملی سانسور را بی‌تاثیر کرده است ، گفت: در چنین شرایطی تنها افزایش عقلانیت در ارتباطات است که می‌تواند جامعه ایرانی را یاری کند.
وی با بیان اینکه هر فردی قبل از استفاده از شبکه‌های اجتماعی باید به این سوالات پاسخ دهد که چرا و چگونه سعی دارد تا از شبکه‌های اجتماعی استفاده کند و این استفاده چه تاثیراتی برای وی دارد، گفت: خیلی از ما به طور صرف برای کنجکاوی یا عقب نماندن از مد دنبال استفاده از این فناوری‌های ارتباطی هستیم و زمانی که بدون آگاهی وارد می‌شویم، اجازه می‌دهیم فضای کلی این شبکه‌ها ما را در خود هضم کند.
مظفری با تاکید بر اینکه بلوغ در استفاده از شبکه‌های اجتماعی یک ضرورت است و باید از سوی رسانه‌ها و صاحبان تریبون به مردم انتقال داده شود، افزود: امروز با یک فضای گسترده رسانه‌ای مواجه هستیم که سواد آن در جامعه ایجاد نشده است و همین مسئله آسیب‌های متعدد فرهنگی و اجتماعی را در پی دارد.
حجت‌الاسلام و المسلمین مرتضی مبلغیان دیگر کارشناس مسائل فرهنگی نیز در گفت‌وگو با خبرنگار فارس در قم با اشاره به اینکه از نظر اغلب مراجع عظام تقلید ارتباط با نامحرم در فضای مجازی اگر مشتمل بر مفسده باشد، جایز نیست، گفت: قلب انسان جای خداوند است، اما وقتی گناهی روی دهد این قلب جای شیطان می‌شود.
وی با اشاره به اینکه حکومت اسلامی از منظر شرعی موظف است تا بسترهای رشد فضایل اخلاقی را پدید آورد، گفت: همچنین مبارزه با مفسدان فی الارض نیز از دیگر وظایف حکومت اسلامی است.
مبلغیان با بیان اینکه از لیبرالیسم فرهنگی تا سیاست فرهنگی مبتنی بر اسلام یک دنیا فاصله است، گفت: برخی معتقدند که دولت به معنای حاکمیت نباید در مسئله فرهنگ دخالت داشته باشد اما رهبر معظم انقلاب به طور صریح این نوع دیدگاه را رد کرده‌اند.
وی با اشاره به اینکه ما از منظر فرهنگی دچار نوعی لجام گسیختگی شده‌ایم، گفت: در خصوص شبکه‌های اجتماعی نیز رویکرد مسئولان از ابتدا درست نبود.
این کارشناس مسائل فرهنگی با تاکید بر اینکه اگر از ابتدا مواجه فعالانه‌ای با شبکه‌های اجتماعی صورت می‌گرفت ما امروز دچار این چالش نبودیم، گفت: وقتی برخی مسئولان اعتقادی به نظارت فرهنگی ندارند کار خاصی هم انجام نمی‌دهند و امروز هم می‌بینیم که در فیلترینگ محتواهای غیراخلاقی در شبکه‌های اجتماعی کاری انجام نمی‌دهند.
در پایان و به عنوان جمع‌بندی باید خاطرنشان کنیم که شبکه‌های اجتماعی امروز یک واقعیت مهم در زندگی مردم به حساب می‌آیند که اگر به آن کم‌توجهی شود این شبکه‌ها فضای مفاسد اجتماعی و اخلاقی را تشدید می‌کنند.
جامعه ایرانی یک جامعه اسلامی با شاخص‌های دینی است و نمی‌توان انتظار داشت در این جامعه نیز سیاست‌گذاران فرهنگی رویکردهای لیبرالی را اتخاذ کنند. از سوی دیگر خود کاربران این شبکه‌ها نیز باید نسبت به نوع استفاده و چرایی آن اندکی بیاندیشند و والدین نیز نظارت خود بر کودکان و نوجوانان را افزایش دهند.
منبع: فارس
