تابناک فارس به نقل از فارس: اسحاق شاکری از فعالان اجتماعی لارستان است که تحمل نابود شدن سازه های گنبدی شکل لارستان برایش گران آمد،کمر همت را بست و با دست یاری دوستداران میراث فرهنگی، نهضت مردمی و خودجوش احیای برکه ها را شکل داد و با قوت به پیش برد.
وی می گوید: آب این واژه دو حرفی اما جان‌مایه حیات، تنها عامل شکل گیری تمدن های بشری است، حلقه اتصال تمامی تمدن ها و جوامع بشری آب است پس سخن از سرمایه ای گران بها می گوییم.
وی ادامه می دهد: لارستان اگرچه به دلیل گسل های زمینش از داشتن آب شیرین محروم است اما از تأثیر این مایه حیات در شکل گیری تمدن و هویتش مستثنی نیست.
این فعال اجتماعی از خاطرات یک چشمه آب که منبع تأمین آب لارستان بوده است می گوید: سالیان قبل آخرین چشمه ای که به سوی لارستان روان بود آب چشمه مظفرآباد بود که از اوز سرچشمه می‌گرفت و آب منطقه لارستان را تأمین می‌کرد.
سازه های گنبدی شکل لارستان
شاکری حکایت ساخت برکه ها را اینگونه توصیف می کند: آب مصرفی و آشامیدنی همه جا یک نیاز اساسی است اما خب در لارستان آب شیرینی وجود نداشت،چه باید کرد؟ چاره کار چیست؟
اینجاست که دانشمندان قدیم از خطه لارستان( نام دانشمند را می‌گویم به این دلیل که ایده ساخت برکه با پیچیدگی های خاصی که دارد حتما از ذهن دانشمند تراوش کرده است) طرحی نو در انداختند و در دلِ زمین سازه ای طراحی کردند و آب را ذخیره کردند،آبی که در طول تابستان خنک‌است در زمستان یخ نمیزند،سالم است و گندیده نمی شود.
مدیر نهضت احیای برکه های لارستان در بین سخنش بسیار بر این نکته تأکید دارد که نام برکه ها را به اشتباه آب انبار نگویید،برکه ها سازه هایی هستند که در عمق زمین حفر می شوند اما ساخت آب انبار این چنین نیست.
شاکری ادامه می دهد: هنگامی که نزولات جوی یعنی همان باران می بارید، مردم به فکر ذخیره آب باران افتادند تا بتوانند این آب زلال و شیرین را ذخیره کنند و استفاده کنند و این شد حکایت ساخت برکه های لارستان.
قدمت برکه های لارستان تا حدود ۷۰۰ سال پیش
شاکری، این فعال اجتماعی لارستان قدمت بسیاری از برکه های لارستان را مربوط به دولت ایلخانیان و قریب ۷۰۰ سال پیش می داند که مردم از همان موقع از برکه ها و آب آن ها استفاده می کرده اند.
نابودی برکه ها با توجیه توسعه شهری و غیر بهداشتی بودن
مدیر نهضت احیای برکه های لارستان با اشاره به یک سند تاریخی درمورد تعداد برکه های لارستان کهن تعداد این برکه ها را تا ۲۵۰۰۰ برکه معرفی می کند و می گوید: تعدادبرکه های لارستان کهن در زمانی که حتی بندر لنگه هم جزء لارستان بوده است براساس اطلاعات مندرج از سوی سیدعلاءالدین مورخ حدود ۲۵۰۰۰ برکه بوده است اما متأسفانه ناکارآمدی برخی مسوولین و یا توسعه تکنولوژی تأسیسات آب خیلی از این برکه ها را به سمت نابودی برد.
او درمورد تعداد برکه های شهر لار گفت: در شهر لار تعداد بسیاری برکه قریب به ۱۰۰۰ برکه وجود داشته است که درحال حاضر به عددی حدود ۱۰۰ برکه رسیده است آن هم با بهانه هایی مثل توسعه شهری.
شاکری تخریب و فروش برکه ها را عمل بسیار بدی می داند که در سایه منفعت طلبی های شخصی رایج شده است و در توجهیش با بهانه تراشی هایی مانند اَنگ غیربهداشتی زدن به آب برکه ها، ریختن فاضلاب شهری درون برکه ها و یا با مسدود کردن مَمَر برکه ها از ورود آب به برکه جلوگیری می کنند و پس از آنکه برکه در معرض تخریب قرار گرفت اقدام به فروش می‌کنند.
وی می گوید: اگر این صحبت هایی که به عنوان توجیه بیان می کنند اصل ماجرا است، چرا نمی آیند عیب را برطرف کنند که برکه را تخریب می کنند؟ اینها همه اقداماتی است که عامدانه صورت می‌گیرد نه سهوی.
نهضت احیای برکه
مدیر نهصت احیای برکه ها درباره شکل گیری این نهضت این چنین گفت: از حدود سه سال پیش این جرقه در ذهن من ایجاد شد که بیایم و گامی در زنده کردن این برکه ها بردارم با آقای مقیمی رئیس شورای شهر صحبتی کردم و ایشان حمایتی از سوی خودشان داشتند.
وی می‌افزاید: شروع کار با راه اندازی یک همایشی برای تقدیر از نیک اندیشان برکه ساز و معماران برکه ساز شکل گرفت.بعد از آن فراخوانی زدیم برای تشکیل انجمن احیای برکه،که گیر و دار و مراحل دست و پاگیر اداری عرصه را سخت کرد و ما کار را به سمت نهضت خودجوش پیش بردیم.
او برکه هایی که تا کنون احیا شده اند را چنین توصیف کرد: اولین برکه با نام دوبرکه را در جاده شهر لطیفی لارستان با پرداخت هزینه از سوی یک خانم نیک اندیش احیا و بازسازی کردیم، برکه «حاج عبدالله» در میدان بار و تقریبا حدود ۴۰ تا ۵۰ برکه را با همیاری خیرین و همکاری مردم احیا کرده ایم.
ارگان های دولتی در احیای برکه ها هیچ کمکی نکردند/ از اداره اوقاف بسیار گله مندم
مدیر نهضت احیای برکه های لارستان با دلی پر درد از مسوولین و ارگان های دولتی می گوید: هیچ ارگانی در زمینه احیای برکه ها همکاری نداشته است از فرمانداری گرفته تا میراث فرهنگی، اوقاف، شهرداری و شورا.
او اضافه کرد: هنگام بهسازی یکی از برکه ها، متوجه شدیم که این برکه به محل تخلیه زباله های شهری تبدیل شده است که در آنجا شهرداری پاکسازی این برکه را به عهده گرفت.
شاکری درباره عملکرد میراث فرهنگی می گوید: اداره میراث فرهنگی فقط در زمان خانم علویه کمک‌هایی برای احیای برکه صاحب الزمان داشته است و دیگر هیچ.
این فعال اجتماعی از اداره اوقاف لارستان بسیار گله می کند و اظهار می دارد: این اداره به رغم اینکه باید از حامیان حفظ و مرمت برکه های موقوفه باشد بسیارنسبت به این قضیه بی تفاوت است.
مدیر نهضت احیای برکه های لارستان ختم مطلب را اینگونه ذکر کرد: به طور کلی بگویم نهضت احیای برکه ها یک نهضت خودجوش است که هیچ ارگان و نهاد و مسؤولی از فرماندار تا میراث فرهنگی، اوقاف، شهرداری و شورا اقدام عملی در راستای پیشرفت کار این نهضت برنداشته است، اما این نهضت دست از تلاش برنمی دارد و با قوت بیشتر به احیای برکه ها برای زنده نگه داشتن یادگارهای لارستان کهن و تمدن کهن آن تلاش می کند.
