مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان اعلام کرد: بوجاق ؛ تنها پارک ملی - خشکی دریایی کشور بطور کامل احیاء شد.
قربانعلی محمد پور عصر شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا افزود : این پروژه با هدف احیاء و حفظ پارک ، بهره برداری خردمندانه از جاذبه های بوم گردی با رویکرد آموزشی و جلب مشارکت مردمی در امر حفاظت بهینه از عرصه های طبیعی ، آشنایی بوم گردان با ارزش ها و اهمیت محیط زیست پیرامون ، ارتقاء فرهنگ محیط زیستی ، کاهش بهره برداری غیر اصولی و تخریب محیط زیست و حفظ و بقاء تنوع زیستی و گونه های ارزشمند اجرا شد.
وی اظهار داشت : متاسفانه در چندین سال گذشته با توجه به بروز پدیده خشکسالی ناشی از تغییر سطح تراز آب و ورود پساب و رسوبات کشاورزی، بخش عمده بوجاق، خشک شد به نحوی که تردد هر گونه قایق در آن غیر ممکن و عملا حیات اکوسیستم تالابی آن نابود شده بود.
وی تصریح کرد : این اداره کل در مسیر اجرای مصوبات کمیته های سیما و منظر، احیاء و بهره برداری اقتصادی از تالاب های استان، شیوه نامه ساماندهی آب بندانها و تالاب های استان، همچنین رویکرد سازمان حفاظت محیط زیست در اجرای دستورالعمل بوم گردی در مناطق تحت مدیریت، انجام مطالعات ارزیابی اثرات زیست محیطی، بر اساس موافقتنامه استانی و با رعایت ملاحظات زیست محیطی و طی مراحل قانونی ؛ پروژه احیا پارک ملی خشکی- دریایی بوجاق را در دستور کار خود قرار داد.
محمدپور با تاکید بر این واقعیت که پدیده خشک شدن تالاب ها در استان گیلان بر خلاف سایر نقاط مرکزی، ناشی از کم آبی نبوده بلکه با وجود منابع آب شیرین بدلیل نبود توزیع مناسب منابع در حوزه های آبی استان رخ داده است، افزود :دراین پروژه بنابر نظر مشاور ذیصلاح، محورهایی در دستور کار قرار گرفت.
وی تصریح کرد:بازسازی دیواره طبیعی به منظور افزایش زمان ماندگاری آب موجود در تالاب بوجاق،لایه برداری سطحی به منظور دستیابی به تراز آب دریا و احیاء و برقراری جریان آب زیر سطحی، احیاء حوضه غربی تالاب بوجاق درحاشیه رودخانه اشمک به منظور برقراری جریان آب سطحی( ثقلی ) از سمت رودخانه اشمک،احداث ایستگاه پمپاژ برای شرایط اضطراری و بحرانی و احیانا خشکسالی،کاهش تراکم گیاهان آبزی با رشد بی رویه و نی بری محورهای یادشده است.
وی در توضیح نحوه اجرای طرح احیاء پارک ملی خشکی دریایی بوجاق گفت:برابر تصاویر و مستندات موجود، پارک ملی خشکی دریایی بوجاق طی چند سال اخیر بشدت دچار تغییر و خشک شدن بوده، به نحوی که این اداره کل با یک عرصه کاملا خشک و مرتعی بجای تالاب روبرو بود و بی شک هر گونه تعلل در انجام اقدام به منظور احیاء این اکوسیستم منحصر به فرد بعنوان یکی از مهمترین مامن های حیات وحش بومی منطقه و پرندگان زمستان گذران و مهاجر به شمار می آید ، منجر به بروز آثار سوء غیر قابل جبران از جمله انقراض و از بین رفتن بانک ژن حیات وحش منطقه می شد.
وی اظهار داشت : به همین منظور اقدامات اجرایی بر اساس نتایج مطالعات ارزیابی زیست محیطی که توسط پژوهشکده محیط زیست سازمان جهاد کشاورزی استان انجام و ضمن طی مراحل قانونی، با رعایت تمامی ملاحظات زیست محیطی و بهره گیری از خدمات مشاور ذیصلاح مبتنی بر نتایج مثبت حاصله از اجرای پروژه مشابه در پناهگاه حیات وحش سلکه در دستور کار این اداره کل قرار گرفت . اینجا را بخوانید
(پناهگاه حیات وحش سلکه با وسعت ۳۶۰ هکتار در قسمت جنوب شرقی تالاب انزلی از مردادماه سال ۱۳۵۴ مورد حفاظت قرار گرفته است.
این منطقه به دلیل مهاجرت پرندگان در فصول زمستان یکی از مناطق مهم اکولوژیک جهت زمستان گذرانی پرندگان محسوب می شود، منطقه حفاظت شده سلکه از چهار جهت به رودخانه تراب خاله، اراضی زراعتی قراء هندخاله و صوفیانده، رودخانه هند خاله و تالاب بندر انزلی منتهی می شود.
عمده پرندگان منطقه حفاظت شده سلکه گونه های مهاجر آبی شامل انواع قو، غاز، مرغابی ها از جمله سرسبز، گیلار، خوتکا، سرحنایی، اردک سیاه کاکل، ارده ای و … چنگر، چنگر نوک سرخ، انواع حواصیل، اگرت، گاوچرانک، چوب پا، آووست، ماهیخورک، پرستو، انواع گونه های شکاری مثل سنقر تالابی، عقاب تالابی، لیل و … است.)
مدیرکل حفاظت محیط زیست گیلان اظهار داشت : نتایج مثبت حاصل از اجرای پروژه مشابه در پناهگاه حیات وحش سلکه، ضمن این که مورد بازدید ریاست محترم سازمان حفاظت محیط زیست کشور قرار گرفته بر اساس مستندات موجود ،مورد تایید دفاتر مرتبط تخصصی سازمان متبوع نیز واقع شده است .
محمدپور ادامه داد : پروژه احیاء پارک ملی بوجاق نیز باتوجه به بازدید معاونت محیط طبیعی و تنوع زیستی و مسئولان و کارشناسان دفاتر تخصصی مرتبط سازمان بر اساس ملاحظات و نظرات سازمان متبوع اجرا شده است .
وی اظهار داشت: ایجاد تاسیسات بوم گردی و سایت پرنده نگری نیز با بهره گیری نتایج مثبت بدست آمده از اجرای پروژه پایلوت در پناهگاه حیات وحش سلکه و تحت نظر و تایید دفتر تخصصی سازمان براساس الگوی اجرا شده توسط تیم جایکا، با رعایت تمامی ملاحظات زیست محیطی و استفاده از مصالح کاملا همگون و منطبق با منطقه و بر اساس تجارب موجود و استانداردهای اجرای موفق این پروژه با هدف آموزشی و جلب مشارکت مردم در امر حفاظت از محیط زیست و ارتقاء فرهنگ زیست محیطی که به دفعات مکرر توسط تیم جایکا در بحث های آموزشی مورد استفاده قرار گرفته صورت پذیرفت.
وی عنوان کرد : تمامی اقدامات این اداره کل بر اساس ماده ۱ قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست به شرح ذیل اجراشده است که از نتایج ملموس اجرای پروژه می توان به احیاء و افزایش قابل توجه سطح و عمق تالاب در چند ماه اخیر اشاره کرد.
(( ماده ۱ : حفاظت و بهبود و بهسازی محیط زیست و پیشگیری و ممانعت از هر نوع آلودگی و هر اقدام مخربی که موجب بر هم خوردن تعادل و تناسب محیط زیست می شود ، همچنین کلیه امور مربوط به جانوران وحشی و آبزیان آبهای داخلی از وظایف سازمان حفاظت محیط زیست است ))
وی افزود : اداره کل حفاظت محیط زیست گیلان در چارچوب قوانین موضوعه و شرح وظایف و رسالت سازمانی همواره سعی داشته تا با بهره گیری از همه ظرفیت های علمی و اجرایی و تمرکز منابع مالی موجود به گونه ای برنامه ریزی و اتخاذ راهبرد کند که ضمن مقابله به موقع و موثر با بحران های زیست محیطی نظیر خشکسالی، شرایط لازم به منظور احیاء و بازگشت اکوسیستم ها به حالت طبیعی فراهم شود و عملیات پیشگیری و احیاء، مشمول مرور زمان و افزایش خسارت نشود.
پارک ملی خشکی - دریایی بوجاق یکی از مهمترین مناطق تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و تنها پارک ملی خشکی دریایی کشور در نزدیکی کیاشهر واقع در شرق گیلان با توجه به ثبت آن در کنواسیون رامسر از اهمیت اکولوژیکی بسیار بالایی به لحاظ تنوع گونه ای برخوردار است .
حضور هر ساله تعداد کثیری از پرندگان مهاجر در فصل مهاجرت،پارک ملی بوجاق را بعنوان یکی از اکوسیستم های منحصر به فرد و مهم در سطح ملی و همچنین بین المللی مطرح کرده و آن را دارای بالاترین درجه حفاظتی کرده است.