مجله فارس‌پلاس؛ حسین نادری: یکی از اقدامات مهم شهرداری در دوران شورای شهر پنجم، راه‌اندازی سامانه شفافیت شهرداری تهران بود.[1] طبق اظهارات اعضای شورای شهر، تمامی قراردادهایی که مبلغ آن‌ها بیش از یک میلیارد تومان باشد و توسط شهرداری تهران منعقد شده است در این سامانه منتشر می‌شود.
سامانه شفافیت با هدف کنترل مردمی بر قراردادها راه‌اندازی شده است. از این رو به بررسی برخی از قراردادهای درج شده در سامانه شفافیت شهرداری تهران می‌پردازیم.
قراردادی با مبلغ تقریباً1/5 برابرِ مبلغ مورد انتظار با شرکت پارس خودرو
در میان قراردادهای شهرداری تهران قراردادی با شرکت پارس خودرو به چشم می‌خورد. عنوان این قرارداد «خرید و تحویل تعداد 220 دستگاه خودرو هایس» است و تاریخ این قرارداد 96/12/6 یعنی پیش از شروع موج گرانی‌ها و پیش از بالا رفتن لجام‌گسیخته نرخ ارز است. طبق آخرین قیمت درج شده برای خودرو هایس مونتاژ شده توسط شرکت پارس‌خودرو 125 میلیون تومان است. البته این قیمت خرداد 96 است اما از زمان این قیمت تا زمان عقد قرارداد تغییر زیادی در قیمت خودروها رخ نداده است. با توجه به اینکه قرارداد عمده بوده است و قاعدتاً در قراردادهای عمده، کارخانه‌ها تخفیف‌هایی نیز به مشتری خود می‌دهند، قیمت هر خودرو نمی‌تواند چندان با مبلغ 125 میلیون تومان متفاوت باشد. اما در صورتی که قیمت آزاد آن را هم در نظر بگیریم هزینه خرید 220 خودرو ون هایس پارس خودرو 2.750میلیارد تومان خواهد شد. اما در کمال تعجب شاهد آن هستیم که مبلغ این قرارداد 4.4میلیارد تومان است. به‌عبارتی، بابت هر خودرو مبلغ ۲۰۰میلیون تومان پرداخت شده است. این اختلاف قیمت فاحش در این قرارداد بسیار جلب توجه می‌کند.
قرارداد 1170000000 تومانی سگ‌های ولگرد آراد کوه
در میان قراردادهای شهرداری در سال 97، قراردادی تحت عنوان «فعالیت‌های کلینیکی و نگهداری نقاهتگاه سگ‌های غیرمفید مراکز آرادکوه» به چشم می‌خورد. این قراداد به مدت تقریباً دو سال با شرکت آریا دامپرور البرز منعقد شده است. اما نکاتی در خصوص این قرارداد وجود دارد.
آرادکوه منطقه‌ای است پس از کهریزک که به مرکز زباله‌سوزی تهران معروف است. آیا مبارزه با سگ‌های ولگرد نیاز به فعالیت کلینیکی دارد؟ در صورتی که نیاز به فعالیت کلینیکی دارد آیا نیاز به این دارد که برای فعالیت کلینیکی سگ‌های ولگرد یک منطقه بسیار حاشیه‌ای تهران سالانه 600 میلیون تومان بودجه اختصاص داده شود؟ حال در صورتی که چنین مسئله‌ای نیاز باشد چرا این فعالیت تنها در منطقه آرادکوه انجام می‌گیرد آیا مناطق دیگر تهران به چنین مسئله‌ای نیاز ندارند؟
7/5 میلیارد تومان قراردادهای برف‌روبی، با نتیجه غیرقابل قبول
بحران مدیریت شهرداری در برف زمستان 96 تهران مسئله‌ای بود که مورد توجه همگان قرار گرفت و حتی محسن هاشمی، رئیس شورای شهر نیز به آن اشاره کرد. این در حالی است که دو ماه پیش از آن یعنی در تاریخ 9/8/96 دو قرارداد 4 ماهه با عناوین «مدیریت و تأمین نیروی انسانی برف روبی» به مبلغ 22میلیارد ریال و «مدیریت و تأمین ماشین آلات ستاد برف روبی» به مبلغ 53میلیارد ریال که در مجموع تقریباً 7 میلیارد و پانصد میلیون تومان است، منعقد شده‌اند. باتوجه به عملکرد بسیار ضعیف شهرداری تهران در روزهای برفی، سؤالی که به‌وجود می‌آید این است که آیا مبالغ این قراردادها در محل خود مصرف نشده است و یا قراردادها بدون تحقیق منعقد شده بودند که چنین نتیجه ضعیفی را رقم زدند؟
قراردادهای میلیاردی و بدون تشریفات با موسسه هادیان شهر
در میان قراردادهای شهرداری تهران، قراردادهای میلیاردی و بدون تشریفات با موسسه هادیان شهر به چشم می‌خورد که در برخی از آن‌ها ابهام زیادی نیز وجود دارد. برای مثال قراردادی به مبلغ 6 میلیارد تومان به مدت یک سال از سوی سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات دیده می‌شود که عنوان آن «تأمین نیروی انسانی ساده و ماهر جهت به کارگیری در امور خدمات، نگهبانی و دفتری» است اما توضیح بیشتری در خصوص آن نیامده است. نکته قابل توجه آن است که نیروی کار با ویژگی‌های ذکر شده در عنوان قرارداد ماهانه حداکثر حقوقی معادل 1.5 تا 2 میلیون تومان دارد. که این مبلغ برای مدت قرارداد که یکسال ذکر شده است برای هر نفر حدود 20میلیون تومان می‌شود. یعنی با مبلغ مذکور در قرارداد موسسه هادیان شهر باید 300 نیروی خدماتی، نگهبانی و دفتری برای سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات فراهم کند. حال سئوالی که به وجود می‌آید این است که آیا این سازمان این میزان نیروی دفتری، نگهبانی و خدماتی نیاز دارد؟
در قرارداد دیگری که میان موسسه هادیان شهر با سازمان مدیریت بحران شهر تهران دیده می‌شود. مبلغ قرار داد 16 میلیارد تومان است و عنوان قرارداد به کارگیری نیروی انسانی ساده و ماهر است. مدت این قرارداد نیز یک سال است. نکته‌ای که در خصوص این قرارداد وجود دارد این است که سازمان مدیریت بحران نیاز به نیروی کار مقطعی دارد که در زمان بحران قدم به عرصه عمل می‌گذارند و در شرایط معمولی استخدام آن‌ها بی‌معنی و عبث خواهد بود. با توجه به اینکه در عنوان قرارداد آمده است که نیروی انسانی ساده و ماهر و مسئولیت آن برعهده موسسه هادیان شهر گذاشته شده است یعنی این افراد غیر از کادر اصلی مدیریت بحران هستند پس با مبلغ این قرارداد 800 نفر را می‌توان به کارگرفت، آیا سازمان مدیریت بحران ایران در یک سال 800 نفر نیروی ساده ثابت نیاز دارد؟
در مجموع در میان قراردادهایی که توسط شهرداری تهران در یک سالِ گذشته منعقد شده است برخی از قراردادها نکات مبهمی دارند و اتفاقاً قراردادهایی که دارای نکات مبهم هستند از طریق ترک تشریفات و یا مناقصه محدود منعقد شده‌اند. این مسئله در قراردادهایی که برای استخدام نیرو بوده‌اند بیشتر دیده می‌شود. مبالغ قراردادهای حفاظت از پارک‌ها و فضاهای سبز بیشتر از حد مورد انتظار است. لذا لازم است شهرداری در این خصوص علاوه بر سامانه شفافیت، سامانه‌ای نیز برای شفافیت «سامانه شفافیت!» راه‌اندازی کند.
