گرچه مردم ما همیشه احترام سادات را به جهت انتسابشان به پیامبر و اهل بیت نگه می داشتند و هنوز هم این اکرام ادامه دارد، اما بسیاری این سوال را دارند که آیا سادات بر دیگران برتری دارند؟ آیا اسلام در مورد آن ها تبعیض کرده است؟ و آیا در آخرت حساب سادات از بقیه جدا است؟
همه این سوال ها شاید این شبهه را ایجاد کند که پس چرا برای سادات احترام ویژه ای قائل هستیم؟
اسلام دینی است که به همه انسان ها حتی غیر مسلمانان احترام می گذارد، اما برای مسلمانان و مؤمنان احترام بیشتری قائل است و در میان مؤمنان، احترام به منسوبین به پیامبر اکرم (ص) و فرزندان حضرت زهرا (س) را سفارش و تأکید کرده است.
آیه شریفه مودّت «... بگو: من هیچ پاداشى از شما بر رسالتم درخواست نمى کنم جز دوست داشتن نزدیکانم [اهل بیتم]...».[1] را می توان یکی از دلائل این احترام دانست.
ریشه اصلی احترام به سادات، آیه شریفه مودّت است که در مرتبه اول و به طور مستقیم، اهل بیت و عترت پیامبر اکرم (ص) را شامل شده و سادات را که فرزندان با واسطه حضرت زهرا (س) بوده و نسب آنان به یکی از ائمه اطهار (ع) می رسد، نیز شامل می شود.
پیامبر اکرم (ص):« اکرام کنید خوبان ذریه مرا از براى خدا و بدان ایشان را براى من».[2]
در بين عوام جامعه مشهور شده كه خدواند سادات را اگر اهل جهنم باشند، در جهنم نمي برد و با آتش عذاب نمي كند؛ بلكه آن ها را با سرما و در مكاني به نام "زمهرير" مورد عذاب قرار مي دهد. در اين باره بايد گفت كه نسبت به اين ادعا، هيچ روايتي نرسيده است؛ بلكه در روايت آمده است: «خداوند جهنم را براى معصيت كاران آفريده اگر چه آن شخص عاصى سيد قرشى باشد (ولوكان سيداً قرشياً).[3] قرآن نيز درباره قيامت مى فرمايد: « لا انساب بينهم يومئذً و لا يتساءلون؛ هنگامى كه در صور دميده مى شود و قيامت برپا مى شود، ملاك آن روز نسب نيست»، [4] و امام سجاد(علیه السلام) نيز در جواب جابر بن عبداللّه انصارى به اين آيه استدلال فرمود؛ زيرا جابر ديد حضرت خيلى در عبادت خودش را خسته كرده است، عرض كرد: اى پسر رسول خدا! شما فرزند پيامبريد و نيازى به اين قدر عبادت نداريد؟ حضرت اين آيه را تلاوت كردند و به كنايه به جابر فرمودند كه آنچه در قيامت به حال انسان مفيد است تنها اعمال او مى باشد.