کد خبر: ۵۰۲۳۴۶
تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۳۹۶ - ۰۸:۳۳ 03 October 2017
بخش کشاورزی یکی از بخش هایی است که بیش از 70 درصد از میزان هدر رفت آب را در اختیار دارد و همین موضوع حساسیت و توجه مسوولان را به خود جلب کرده و نیاز است که مسوولان هر چه زودتر تصمیماتی اتخاذ کنند تا شاهد بوجود آمدن تنش آبی در کشور نباشیم.

به گزارش تابناک تهران، آب یکی از عوامل مهم در توسعه اقتصادی و پیشرفت ملت ها به شمار می رود و اثرات آن نه تنها در مناطق خشک بلکه در مناطق مرطوب نیز در امر توسعه، نقش موثری را ایفا می کند. بدون شک طی سال های اخیر با ایجاد سد های بزرگ و کوچک، احداث شبکه های آبیاری، کنترل آب در مزارع، افزایش بهره وری از منابع آبی توسط سیستم های آبیاری، پیشرفت های زیادی در بخش کشاورزی در زمینه استفاده از آب بعمل آمده است که تا حدودی مشکلات ناشی از کمبود آب را بر طرف کرده است. اما به علت شرایط خاص جغرافیایی کشور، هنوز راه درازی در پیش است و برای رسیدن به هدف، بایستی توجه و سرمایه گذاری بیشتری را انجام داد.

موقعيت جغرافيايی و شرايط اقليمی

کشور ايران در ۲۵ تا ۴۰ درجه عرض جغرافيايی قرار گرفته و داراي مساحتي حدود ۱۶۵ مليون هکتار است. اغلب مناطق کشاورزي ايران در جلگه هايي که به وسيله کوه های بلند محدود گرديده اند، قرار گرفته و از نظر شرايط اقليمی اکثر مناطق کشور خشک يا نيمه خشک با متوسط بارندگی در حدود ۲۵۰ ميليمتر در سال بوده که اکثر بارندگی ها در فصل زمستان صورت می گيرد.

بازدهی آبياری

به مقدار آبی که لازم است به زمينيی داده شود تا جايگزين تلفات ناشی از تبخير و تفرق گردد، "نياز آبی" يا آب مصرفی می گويند.  

اما مقدار آبی که عملا به زمين داده می شود؛ به مراتب بيشتر از نياز آبی است. زيرا تلفاتي که در حين انتقال، صورت و مصرف آب صورت گرفته يا مقداری که به اعمال زير ريشه گياه نفوذ می کند نيز در نظر گرفته می شود. 

بنابراين به مقدار کل آبی که با در نظر گرفتن تمام تلفات فوق به زمين داده می شود تا نياز آبي گياه را برطرف سازد « نياز آبياري » مي گويند و نسبت بين نياز آبی را راندمان يا بازدهي آبياری می نامند. 

در عمليات کشاورزی بازدهی آبياری صد در صد وجود ندارد به غير از برخي تلفات که وقوع آنها معمولا اجتناب ناپذير است، ديگر تلفات بستگي به روش هاي آبياري دارد . عدم توزيع يکنواخت آب در سطح زمين، نفوذ عمقي، نشست آب در بدنه نهرها، چکه کردن آب از شيرها، لوله، اتصالات و غيره همگي از عوامل تلفات آب هستند که باعث پايين آوردن بازده آبياری می شوند. بازدهي آبياری در سطح جهان بطور کلي بسيار کم و در حدود ۳۰ درصد است. دليل آن عدم وجود شبکه های صحيح آبياری، نبودن تکنولوژی خوب و عدم توزيع صحيح آب است.

مديريت آبياری

در استفاده از آب و کارايی مصرف آن در دو مسئله مهم حائز اهميت است:

الف : برنامه ريزی صحيح زمان آبياری و تعيين دقيق مقدار آبی که در هر نوبت بايد به زمين داده شود. 

ب: انتخاب مناسبترين روش آبياري در رابطه با شرايط مزرعه و اقليم 

در حال حاضر خوشبختانه به علت افزايش سطح اطلاعات کشاورزان و وجود امکانات آزمايشگاهی برای تعيين ساختمان نوع خاک آزمايشگاه های فنی برای مشخص کردن ميزان ترکيبات آب و غيره، زارعين اطلاعات مفيدی را می توانند از متخصصين کشاورزی دريافت نمايند و حتی برای هر منطقه می توان شرايط اقليمی را شخص و در اختيار کشاورزان قرار داد.

همانطور که همه از شرایط اقلیمی و جوی کشور، مطلع هستند و می دانند که کشور، در کمربند خشک زمین قرار گرفته است؛ خشکسالی و کمبود آب یک مشکل جدی و حیاتی برای ما قلمداد می شود و می توان گفت که بیش از نیمی از استان های کشور در معرض خشکسالی حاد قرار دارند و اگر برای رفع کمبود آب، تدابیری اتخاذ نشود؛ بدون شک در آینده ای نه چندان دور، در کشور شاهد بحران جدی خشکسالی خواهیم بود.

می توان گفت که بخش کشاورزی کشور، بیش از 70 درصد از میزان هدر رفت آب مصرفی را در اختیار دارد و اگر مسوولان وزارت نیرو و وزارت جهاد کشاورزی بتواند میزان هدر رفت آب را در این بخش کاهش دهند؛ خواهند توانست کمک بزرگی به مهار کمبود آب کنند و مانع از وجود بحران خشکسالی حاد، شوند. 

بخش کشاورزی می تواند بهینه مصرف کننده آب باشد 

سرپرست وزارت نیرو در حاشیه همایش مدیران آینده صنعت برق، گفت: پس از انقلاب تصمیم بر آن شد که کارهایی انجام شود تا جلوی هدر رفت آب در بخش کشاورزی گرفته شود ولی در دولت یازدهم با برنامه ای مشخص که با منابع مالی پشتیبانی شد؛ تاسیسات و یا شیوه های مصرف آب که در بخش کشاورزی صورت می گیرد را از حالت سنتی به سامانه های جدید تبدیل شود.

"ستار محمودی" افزود: دولت 80 تا 85 درصد هزینه حالت های مکانیزه آبیاری در بخش کشاورزی را متحمل می شود و کشاورزان تنها با پرداخت 15 درصد می توانند از روش های جدید آبیاری در بخش کشاورزی استفاده کنند و خوشبختانه وزارت جهاد کشاورزی در این خصوص سامانه ها و ساز و کارهای خوبی را به کار گرفته است.

این مقام مسوول تصریح کرد: محصولات کشاورزی هم نسبت به مکان های جغرافیایی که دارند کاربری آنها متفاوت می شود و آموزش هایی هم در این خصوص توسط وزارت جهادکشاورزی انجام گرفته و به همین خاطر نسبتا در شرایط مساعدی قرار داریم.

محمودی اضافه کرد: این یک کار طولانی است و راه درازی را در پیش داریم و با بهینه کردن شیوه های مصرف و تغییر شیوه های آبیاری و با آموزش هایی که داده می شود و با مجموعه خدماتی که ارائه می شود؛ می توان گفت که در آینده ای نزدیک شرایط استفاده از آب در بخش کشاورزی بهبود یابد.

این مقام مسوول در ادامه بیان کرد: وزارت نیرو ملزم است که آب را با سنجش و اندازه گیری تحویل دهد و در بخش های عمده ای این کار را انجام داده ایم و در بخشی های دیگر بایستی این کار انجام بگیرد و با کارهایی که انجام گرفته و برنامه هایی که مدنظر است؛ می توان گفت که بخش کشاورزی می تواند بهینه مصرف کننده آب باشد.

محمودی در پایان، گفت: در حوزه آب شرب شهری، خدمات و صنعت هم نیاز است که کارهایی برای جلوگیری از هدر رفت آب صورت بگیرد و چون این بخش ها حجم کمتری از میزان هدر رفت آب را شامل می شوند، تحت کنترل هستند.

با توجه به اینکه مشکل کم آبی و در معرض خشکسالی حاد قرار گرفتن کشور، موضوعی حیاتی است؛ مسوولان، بیشتر از گذشته، به این موضوع توجه دارند و جای امیدواری است که هر چه زودتر بتواندجلوی هدر رفت آب در بخش کشاورزی را بگیرند تا در آینده ای نه چندان دور شاهد تنش آبی در کشور نباشیم.

لازم به ذکر است در این راستا هم نیاز است که کشاورزان زحمت کش، به کمک مسوولان بیایند و از راهکارهای مشاوران وزارت جهاد کشاورزی و وزارت نیرو در جهت کاشت و برداشت محصولات کشاورزی و نحوه استفاده از منابع آبی، نهایت استفاده را ببرند. 


اشتراک گذاری
نظرات بینندگان
غیر قابل انتشار: ۰
در انتظار بررسی: ۰
انتشار یافته: ۱
ناشناس
|
Iran, Islamic Republic of
|
۰۷:۴۷ - ۱۳۹۶/۰۷/۱۲
امروز صبحی جنگ اب بین روستاییان دربگیرد .....هزاران کشته بدهد ..تازه مسئولین ا زخواب بیدار شوند و می خواهند مدیریت کنند ..باید همیشه قبل از وقوع حادثه جلوی انرا گرفت ..الان با برنامه ریزی و اینده نگری تقسیم مرتب اب و استفاده بهینه از ان .. و مدیریت اب و اب رسانی می شود 5 سال دیگر نمی شود..با زنگویید نگفتیم ..خواب زدهها ..از خواب بدار بشوید این قدر شعارهای توخالی وپوچ ندهید ..نوشتن اسان است عمل کردن مرد .می خواهد .انهم از نوع ایرانی با غیرت ..نه عرب زاده که دلش برای فقط وطنش می سوزد بس
نظر شما
نام:
ایمیل:
* نظر:
* :
آخرین اخبار