تابناک تهران گزارش می دهد؛
آب آشامیدنی سالم، موضوعی است که توسط مسوولان مورد غفلت قرار گرفته و در حال حاضر بسیاری از روستاهای کشور از آب مناسب آشامیدنی برخوردار نیستند.
به گزارش تابناک تهران، آب آشامیدنی سالم نقش مهمی در زندگی بشر دارد. امروزه وجود منابع آب، در بيشتر کشورها، امتيازی بزرگ برای توسعه و پيشرفت آن کشور محسوب می شود؛ حتی در عرصه سياسی و اجتماعی و تنازعات بين المللی، آب نقش بسيار مهمی را ایفا می کند. کمبود آب، عدم کيفيت آن، عدم توانايی دولت در بهره برداری از هزاران کيلومتر شبکه آب و ايستگاه پمپاژ، صدها رشته قنات و دهنه چشمه در سطح روستاهای کشور ايجاب می کند، که در مديريت تامين آب روستاها بازنگری جدی به عمل آید.
معرفی اصول مديريت در تامين آب آشاميدنی، انتخاب منبع آب و مديريت در تصفيه، انتقال و توزيع آب در اجتماعات کوچک و روستايی بر اساس الگوهای ارائه شده از سوی سازمان بهداشت جهانی برای کشورهای در حال توسعه تدوین شده است. با توجه به تجربيات ديگر کشورها در بهره گيری از توصيه ها و رهنمودهای فوق، چنانچه متوليان صنعت آب آشاميدنی روستايی کشور، به نکات فوق توجه نمايند، به طور حتم مشکلات آن به حداقل خواهد رسيد.
مطالعات نشان می دهد باید تحولاتی در مديريت تامين آب شرب، در روستاهای کشور بوجود آید. در واقع نمی توان بدون استفاده از تجارب ديگر کشورهای در حال توسعه و توسعه یافته، توصيه های سازمان های جهانی و در قالب يک مديريتی سنتی، انتظار داشت طرح های تامين آب با موفقیت به نتیجه برسد. لازم است که ريشه مشکلات تامين آب در کشور طی چند سال گذشته شناسايی و از تکرار اشتباهات گذشته جلوگیری شود.
البته در حال حاضر، يكی از اصلی‌ترين دغدغه‌های دولت، تامين زيرساخت‌های جمعيت روستايی به ويژه تامين آب شرب و بهداشتی روستاییان است. عدم تامين منابع مالی مورد نياز متناسب با نيازهای توسعه‌ای و سرمايه‌گذاری لازم طی سالیان گذشته به نحوی كه منابع مالی تامين شده برای اين بخش، با احتساب تمامی ظرفيت‌های اعتباری فراهم شده، نتوانسته است که در حفظ تاسیسات کنونی آبرسانی روستاها نقش موثری داشته باشد.
بهتر است که بدانیم؛ از جمعیت حدود 80 میلیون نفری کشور، 4/ 28 درصد آن يعنی حدود 4/ 21 ميليون نفر در بيش از 70 هزار روستای كشور ساكن هستند. از مجموع روستاهای كشور، تقریبا 38 هزار روستا بالای20 خانوار جمعيت دارند که از این تعداد، حدود 25 هزار روستا از کیفیت مطلوب آب آشامیدنی برخوردار نیستند، به این خاطر که اغلب شبکهها و تاسیسات آبرسانی روستاها، عمر مفید خود را پشت سر گذاشته اند و دیگر از کارایی چندانی برخوردار نیستند.
طبق گفته مسوولان، هم اکنون، طرح‌های مختلف آبرسانی روستايی در دست اجرا و پيگيری است و آنان ابراز امیدواری کرده اند که در آینده نه چندان دور، مشکلات پیش رو آب شرب روستائیان را برطرف کنند.
طرح‌های آبرسانی روستايی، برای بيش از 1600 مجتمع آبرسانی، تعريف شده كه از این میزان تعداد 924 مجتمع آبرسانی دارای اولويت اجرایی هستند. گفتنی است که مجتمع‌های آبرسانی دارای اولویت کشور در بیش از 15 هزار روستا و با جمعیتی بیش از 7 میلیون نفر از کل جمعیت روستایی کشور در دست اجرا هستند.
بر اساس برنامه ریزی ها، آب مصرفی بسیاری از روستاهای دچار مشکل، بصورت سیار تامین می شود که این هزینه بالایی هم دارد.
از سال 1390 تا 1393، كل منابع اعتباری تامين شده برای اجرای طرح‌های آب روستايی از محل منابع سرمايه‌ای كشور بوده است. بطور مثال درسال 1394 علاوه بر پیش‌بینی اعتبارات استانی، مبلغ 4000 میلیارد ریال جهت تکمیل مجتمع‌های آبرسانی دارای اولویت اختصاص یافته و در کنار آن نیز براساس بند «ح» تبصره (5) قانون بودجه سال 1394، معادل ریالی 500 میلیون دلار از محل صندوق توسعه ملی برای آبرسانی به روستاها پیش‌بینی شده و قرار بوده است که در سال‌های 1394 و 1395 در این زمینه هزینه شود.
جای امیدواری دارد که با برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته و حمایت دولت، در سال 1393 عملکرد مناسبی در حوزه آب روستایی صورت پذیرفته که نتیجه این اقدامات تکمیل طرح‌هایی در بیش از 1746 روستا با جمعیتی بالغ بر 988 هزار نفر است. بدیهی است سرعت در تکمیل طرح‌های آبرسانی روستایی، در استقرار جمعیت مولد و توانمند کشور که در روستاها ساکن هستند، نقش بسزایی داشته و از مهاجرت بی‌رویه، حاشیه‌نشینی و خالی از سکنه شدن روستاها جلوگــــــیری می‌کند.
بی‌شک یکی از مهم‌ترین و اساسی‌ترین زیرساخت‌های هر جامعه‌ای، تامین آب شرب و بهداشت آن می‌باشد. به دلیل وابستگی بیش از حد روستاها به منابع آب زیرزمینی و همزمان افت شدید این منابع به دلیل برداشت‌های بی‌رویه از سفره‌ها (به‌ویژه در بخش کشاورزی) و وقوع خشکسالی‌های گسترده، عملا بخش عمده‌ای از این منابع، با چالش‌های اساسی روبه‌رو شده است. روی آوردن به ایجاد طرح‌های آبرسانی روستایی در قالب مجتمع‌های آبرسانی روستایی که چند روستا را در قالب یک مجتمع به یک منبع آبی پایدار وصل می کنند، نقش مهمی در تامین آب پایدار روستاها ایفا می شود.
مسوولان و کارشناسان در حوزه آب، بایستی این را به خوبی درک کنند که نباید نسبت به تامین آب شرب روستاهای کشور بی تفاوت بود و توجه به ساکنان روستائی و رفع مشکلات آنان باید بیشتر مورد توجه قرار بگیرد. در هر جامعه ای، روستاها نقش بسزایی در شکوفایی و پویای آن ایفا می کنند و شاید تا به حال بی توجهی مسئولان باعث این شده که در اکثر روستاهای کشور شاهد ریزش جمعیت باشیم و آنها برای فرار از مشکلات پیش رو به شهر نشینی و حاشیه نشینی شهرها روی آورده اند و این خود باعث بوجود آمدن مشکلات اجتماعی عدیده ای برای آنها و جامعه خواهد شد. امید است که با تلاش مسئولان استانی و کشوری مشکلات تامین آب شرب روستاها به زودی حل شود.
