آلرژی‌های فصلی، یکی از انواع شایع آلرژی‌هاست.حساسیت فصلی یکی از مشکلاتی است که برخی از افراد در فصل بهار و پاییز به آن مبتلا می‌شوند.
به گزارش تابناک و به نقل ازپایگاه اطلاع رسانی سازمان نظام پرستاری، موادی مثل گرده گیاهان، برخی داروها، مو و پشم و پر حیوانات، گرد و غبار هوا، بعضی غذاها و نیش حشرات.این مواد آلرژی زا باعث می‌شوند که سیستم ایمنی بدن، بیش از حد فعال شود و علائم حساسیت را در بدن ایجاد کند.
ژنتیک از موثر‌ترین عوامل ابتلا به حساسیت است.به عبارت ساده‌تر، اگر یکی از والدین به هر نوعی از آلرژی مبتلا باشد، ابتلای یک فرزند از 3 فرزندش به این بیماری دور از انتظار نخواهد بود. در صورتی که هر دو والد به حساسیت مبتلا باشند، احتمال ابتلای 7 فرزند از 10 فرزند آنها به این مشکل وجود دارد.
علائم آلرژی شامل آبریزش بینی، ریزش اشک، سرفه، عطسه و اشکال در تنفس، گرفتگی بینی، عطسه، آب ریزش از بینی و چشم‌ها، خارش و تورم پوست، پوست خشک و قرمز و حتی بروز جوش‌های پوستی است که بستگی به واکنش افراد نسبت به آن ماده آلرژی زای خاص دارد.
هر چقدر تماس فرد با ماده آلرژی زا بیشتر باشد، بیشتر احتمال دارد که نسبت به آن حساسیت نشان دهد.
حساسیت فصلی در چشم موجب ورم ملتهبه بهاری قرمزی، تورم و اشک ریزش و حساسیت به نور، در دستگاه تنفسی فوقانی باعث گرفتگی، خارش و آب ریزش بینی و در دستگاه تحتانی تنفسی موجب سرفه، احساس کمبود هوا خس ،تنگی نفس و در بینی احساس خارش در بینی و گلو ، سقف دهان و گوشها، کاهش تمرکز و احساس ناخوشى و خستگی و عصبی شدن است.
مهمترین راه برای درمان یا کنترل حساسیت‌های فصلی، از بین‌بردن عامل ایجادکننده حساسیت است. اگر واکنش‌های آلرژیک و ایمونولوژیک بیش از حد طبیعی، خفیف یا حتی متوسط باشند ممکن است برای درمان آن به استفاده از داروهای مختلف نیاز نباشد. یعنی متخصص برای سرکوب سیستم ایمنی برای مدتی کوتاه و از بین‌بردن عوارض حساسیت، دارو تجویز می‌کند.
علائم آلرژی:
علائم بینی: آبریزش بینی، گرفتگی بینی، عطسه های مکرر و خارش بینی
علائم چشمی: خارش چشم، قرمزی، تورم، اشک ریزی و حساسیت به نور
علائم تنفسی: احساس کمبود هوا و تنفس همراه با صدای خس خس
علائم عمومی در بدن: خستگی و عصبی شدن
شایعترین علامت در این بیماران عطسه های مکرر است که برای مدت طولانی گریبانگیر این افراد می شود. علاوه بر آن، گرفتگی بینی و آبریزش بینی نیز از دیگر علائم این بیماری است.
توصیه‌های مراقبت از خود:
- هنگامی که میزان گرده گیاهان در هوا زیاد است، از منزل خارج نشوید که اغلب در بعد از ظهرهای خشک و خنک این گونه است، ولی میزان این گرده‌ها در هوای سرد و مرطوب (بعد از باران) به طور عجیبی کاهش می‌یابد.
- هنگام راه رفتن بر روی چمنزار و انبوه برگ‌های ریخته شده از درختان به صورتتان ماسک بزنید، زیرا در این حالت، گرده گیاهان و اسپور قارچ‌ها در هوا زیادند.
- هنگام رانندگی، تهویه ماشین را روشن کنید تا مانع از ورود هوای بیرون به داخل ماشین که مملو از مواد آلرژی زاست شود
مواقعی که در اطراف شهر هستید، پنجره‌های ماشین را ببندید. زمانی که در فضاهای بسته ای مانند خودروها قرار دارید باید شیشه ها را به طور کامل بالا بیاورید تاکمتر در معرض گرده ها قرار بگیرید.
- اگر نسبت به گرد و غبار حساسیت دارید، کف اتاق‌ها را با جاروبرقی جارو بزنید و با دستمال مرطوب، گرد و خاک وسایل را پاک کنید.
- اگر کولرتان آبی است حتماً باید هر سال پوشال آن را عوض کنید،زیرا رشد قارچ ها در پوشال و تنفس آن موجب تشدید آلرژی می شود، ولی اگر از کولر آبی استفاده می کنید احتمالا به سرما آلرژی دارید، بهترین راه پیشگیری این است که در معرض باد مستقیم کولر قرار نگیرید، استفاده از آنتی هیستامین بهترین راه است.
- شست و شوی بینی با سرم نمکی به باز ماندن راه های هوایی کمک زیادی می‌کند، استفاده از درمان موضعی اسپری های بینی بسیار کمک کننده است، 2 هفته قبل از شروع علایم با کمک درمان کم عارضه و کم هزینه ی اسپری ( کرومولین سدیم )، می توانید از بروز علایم پیشگیری کنید.
-از تهویه کننده‌های هوا و فیلترها استفاده کنید. در فصل آلرژی پنجره ها را ببندید و دستگاه تهویه را روشن کنید. در فضای خیلی مرطوب با استفاده از دستگاه رطوبت زدا هوا را خشک نگه دارید چون رطوبت زیاد باعث رشد هاگها و قارچ ها می شود و آلرژی را تشدید می کند.
- به جای فرش و قالی از کف پوش استفاده کنید. قالی ها محل تجمع گرد وغبار و گرده ها و سایر عوامل آلرژی زا هستند. کارهای باغ داری و گل کاری را به زمان پس از گرده افشانی و بعد از پایان فصل آلرژی موکول کنید.
- در صورتى که مى‌دانید به چه گرده گیاهى حساس هستید سعى کنید در فصل گرده افشانى آن گیاه از رفتن به محلهاى رویش آن گیاه خوددارى کنید. از عینکهاى آفتابى براى جلوگیرى از وارد شدن گرده‌ها به چشمهایتان استفاده کنید.
- اگر در محل زندگی‌تان گرده‌هاى گیاهى در فضا پراکنده مى‌شوند، درها و پنجره‌هاى اتاق خوابتان را در وسط صبح (حدود ساعت 10) و ابتداى غروب (حدود ساعت 7) بسته نگه دارید چرا که معمولاً در این ساعتها اوج گرده افشانى گیاهى صورت می‌گیرد.
- براى درمان علائم از قرصهاى آنتى هیستامین و اسپری‌هاى ضد التهابى بینى استفاده مى‌شود. اسپرى‌ها یا قطره‌هاى بینى ضد التهاب، با کاهش تورم پوشش درون بینى گرفتگى بینى را برطرف مى‌کنند. اسپرى‌ها یا قطره‌هاى بینى ضد آلرژى با پوشش بینى و چشم مانع اثر عامل آلرژی زا مى‌شوند.
-نوشیدن مایعات عوارض حساسیت های تنفسی فصلی را کاهش می دهد .
- مهمترین راه برای درمان یا کنترل حساسیت‌های فصلی، از بین‌بردن عامل ایجادکننده حساسیت است. اگر واکنش‌های آلرژیک و ایمونولوژیک بیش از حد طبیعی، خفیف یا حتی متوسط باشند ممکن است برای درمان آن به استفاده از داروهای مختلف نیاز نباشد. یعنی متخصص برای سرکوب سیستم ایمنی برای مدتی کوتاه و از بین‌بردن عوارض حساسیت، دارو تجویز می‌کند.
- فردی که به حساسیت فصلی مبتلاست یا سابقه ابتلا به آن را دارد، باید تا می‌تواند دور ادویه‌ها، غذاهای تند،بودار،خوراکی‌های فرآوری‌شده (مانند سوسیس، کالباس و...) و غذاهای سرخ‌کردنی را خط بکشد.
- البته به یاد داشته باشید که این غذاها اصلاً نمی‌توانند عامل اولیه ابتلا به حساسیت فصلی باشند و مصرف آنها ممکن است فقط شرایط فرد مبتلا به حساسیت را بد‌تر و علایم حساسیتش را شدیدتر کند.
- بین خوراکی‌های مختلف، مصرف میوه‌ها و سبزی‌های تازه و آب می‌تواند کمی عوارض حساسیت فصلی را کاهش دهد.
- ممکن‌است مصرف برخی میوه‌ها مانند کیوی یا برخی از صیفی‌ها مانند بادمجان یا گوجه‌فرنگی باعث تشدید واکنش‌های آلرژیک شود. البته این موضوع به حساسیت‌های فردی هم مربوط است. یعنی گاهی برخی مبتلایان به حساسیت فصلی اصلا به میوه یا صیفی‌هایی که نام بردیم، حساسیت نداشته باشند یا برخی مبتلایان به میوه‌های بیشتری واکنش نشان دهند.
- آزمون‌های حذف موادغذایی از ساده‌ترین راه‌های کنترل و درمان حساسیت فصلی در افرادی است که برای اولین‌بار به این بیماری مبتلا شده‌اند. یعنی این افراد باید هر روز یکی از خوراکی‌های فصلی موجود در برنامهغذاییشان را حذف کنند تا به نتیجه موردنظر که همان شناسایی خوراکی آلرژن است، دست پیدا کنند.
گیاهان دارویی مفید برای حساسیت های فصلی
همان گونه که بعضی از گیاهان و میوه ها می توانند حساسیت زا باشند، گیاهان زیادی نیز وجود دارند که دارای خاصیت ضد حساسیت می باشند باید اضافه نمود که در موارد معدود، بعضی از گیاهان ضد حساسیت، خود ممکن است در برخی افراد ایجاد حساسیت نمایند.
از جمله گیاهانی که به طور معمول در دسترس می باشند و می توان آن ها را به طور مرتب مصرف نمود و یا در رژیم غذایی قرار داد، می توان به انگور، بادرنجبویه، خارمریم، دارچین، زردچوبه، شاه تره، نارنج، سیاه دانه، کندر، گل مغربی، درخت میخک و افدرا اشاره کرد.
نحوه و میزان کاربرد تعدادی از آن ها به طور خلاصه شرح داده می شود:
انگور یا آب انگور را می توان در فصولی که وجود دارد به طور تازه مصرف نمود، البته مطالعه در این مورد بر روی کشمش انجام نشده، ولی به احتمال زیاد کشمش هم باید دارای این اثر باشد.
بادرنجبویه که از برگ آن استفاده می شود، می توان در هر نوبت 5 گرم از برگ آن را به صورت دم کرده مصرف نمود.
دارچین از گیاهان معروف و پُرمصرف می باشد که آن را می توان به اشکال مختلف مصرف نمود، حتی می توان به طور مستقیم پودر را با غذاها و مایعات مصرف کرد.
زردچوبه از گیاهان با ارزش و دارای خواص زیادی است که باید به طور مرتب در غذاها از آن استفاده نمود.
زردچوبه دارای خواص ضد درد، ضد نفخ، ضد اسپاسم، ضد سرطان قوی، ضد التهاب، اشتهاآور، ضد حساسیت و ده ها خاصیت ارزنده دیگر است.
شاه تره گیاه بوته ای با برگ های نازک و ریز است که از مصرف بالایی در دنیا برخوردار می باشد.
مهم ترین خواص شاهتره به عنوان حافظ کبد و درمان امراض پوستی است که از قدیم مورد استفاده بوده است.
از دیگر خواص شاهتره اثر ضد حساسیت آن است.
برای مصرف آن، میزان 5 گرم از برگ را با یک لیوان آب به مدت 5 تا 10 دقیقه بجوشانید، سپس صاف کنید و قبل از سرد شدن بنوشید.
آب نارنج از دیگر گیاهان ضد حساسیت است. آب نارنج را می توان با تمام غذاها مصرف نمود.
سیاهدانه نیز از گیاهان سودمند می باشد که خواص زیادی دارد.
روزانه می توان 1 تا 2 گرم از دانه سیاهدانه به صورت له شده یا چای و یا موارد دیگر استفاده نمود.
البته گیاهان دیگری هم به عنوان ضد حساسیت وجود دارند که دسترسی به آن ها مشکل بوده و یا ممکن است در مواردی دارای محدودیت مصرف باشند.
به گزارش فارس ؛ برخی افراد برای درمان حساسیت‌های فصلی خود مکمل‌های غذایی مختلفی مصرف می‌کنند. به هیچ وجه، مصرف مکمل‌های غذایی مختلف از جمله مکمل آهن، روی، کلسیم یا ... نمی‌تواند باعث درمان یا حتی کنترل کامل آلرژی‌های فصلی شود. البته ممکن است برخی از موادغذایی بتوانند در تشدید یا تخفیف علایم حساسیت موثر باشند اما هیچ‌کدام از خوراکی‌ها و عناصر نمی‌توانند کاملا باعث از بین رفتن این بیماری شوند. از طرف دیگر ما نمی‌توانیم خوراکی خاصی را معرفی کنیم و بگوییم که همه افراد مبتلا به حساسیت می‌توانند با حذف آن، بیماری خود را سرکوب کنند چون ممکن است نوع حساسیت به موادغذایی از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.
برخی افراد ادعا می‌کنند مصرف غذاهای دریایی هم می‌تواند در آنها ایجاد آلرژی کند. اگر فردی برای اولین‌بار غذاهای دریایی مانند ماهی یا میگو مصرف کند یا پس از سال‌ها این غذاها را بخورد، ممکن است به آنها حساسیت نشان دهد یا علایم حساسیت او شدیدتر شود، بنابراین این گروه از افراد باید ماهی یا میگو را برای مدتی از برنامهغذاییشان حذف کنند تا شرایط‌شان بهبود یابد.
