چالش ها و کاستی های حوزه آموزشی و تربیتی در غرب استان تهران:
فرسودگی مدارس، محدودیتِ فضای آموزشی، کاستی‌های اعتباراتی از نمونه چالش‌هایی است که در برخی مدارس غرب استان تهران، مدیریت آموزشی و تربیتی را دشوار ساخته است.
شهرستان‌های غرب استان تهران(شهریار، قدس و ملارد) یکی از مستعدترین مناطقِ استانِ تهران به شمار می‌روند که به لحاظ تنوع جمعیتی، و میزبانی از طوایف، اقوام و گروه‌های متعدد اجتماعیِ کشور، از استعدادهای انسانی توانمند و بالقوه‌ای برخوردار است که با برنامه‌ریزی و تأمین امکانات موردنیاز می‌توان به توفیقات بسیاری در این حوزه جمعیتی نائل شد.
نیروی انسانی، ارزنده‌ترین ثروت کشور به شمار می‌رود و هر آنچه زمینه رشد، باروری و شکوفایی استعدادها در این عرصه فراهم شود، به همان میزان می‌توان به کسب و حصول دستاوردهای برجسته‌تر امیدوار بود.
با عنایت به تکثر و تنوع جمعیتی و همچنین موقعیت خاص منطقه‌ای و جغرافیایی سه شهرستان ملارد، قدس و شهریار، در ذیل این گزارش تلاش می‌شود، چالش‌ها، کاستی‌ها و کمبودهای آموزش‌وپرورش این شهرستان‌ها(بخصوص در مناطق دورافتاده) با دقت نظر هر چه بیشتری موردبررسی و واکاوی قرار گیرد.
چالش‌ها و کمبودهایی که در صورت مرتفع شدن آن، می‌توان به ضریبی از موفقیت نائل شد که بهره‌وری آن نه‌تنها برای حوزه غربی این استان، بلکه برای تمامیت استان تهران و حتی کشور، مولِدِ فرصت‌ها، توفیقات و اثربخشی هر چه بیشتری خواهد بود.
رشد فزاینده جمعیت دانش‌آموزی عمده‌ترین چالش آموزش و پرورش شهریار
در غرب استان تهران، شهرستان شهریار موسوم به نگین غرب سبز استان تهران واقع‌شده است، شهرستانی با قریب به ۷۵۰ هزار نفر جمعیت که یکی از مناطق مهم و استراتژیک در غرب استان تهران محسوب می‌شود.
باوجود جمعیت انبوه و روستاهای متعدد، شهرستان اشاره‌شده با چالش و معضل خاصی در مدارس روستایی و دورافتاده مواجه نیست.
علی ذبیحی مدیر آموزش‌وپرورش شهریار اظهار داشت: مدارس این شهرستان از وضعیت مطلوبی برخوردار بوده و با چالش فرسودگی و استهلاک مواجه نیستند.
وی افزود:تنها دو مدرسه در روستاهای دهشاد و بُکِه با فرسودگی و استهلاک بنا مواجه بودند که با اتخاذ تدابیر مناسب و رایزنی‌ها و مذاکرات انجام‌شده، در مورد نخست (مدرسه دهشاد) مشکلات مرتفع شد و در خصوص مدرسه بُکه نیز به‌عنوان قدیمی‌ترین مدرسه این شهرستان(سال احداث۱۳۳۳) حفظ و احیای آن محقق خواهد شد که به‌نوعی می‌توان از آن به‌عنوان نمادی از پیشینه آموزشی در این شهرستان یادکرد.
تنها مشکل ما در حوزه مدارس روستایی یا مناطق محروم به محدودیت در تعداد دانش‌آموز معطوف می‌شود که بعضاً می‌تواند منجر به تشکیل کلاس‌های دوپایه یا چندپایه شود
ذبیحی گفت:تنها مشکل ما در حوزه مدارس روستایی یا مناطق محروم به محدودیت در تعداد دانش‌آموز معطوف می‌شود که بعضاً می‌تواند منجر به تشکیل کلاس‌های دوپایه یا چندپایه شود.
مدیر آموزش‌وپرورش شهریار عنوان کرد:بر اساس الزامات ساماندهی، حداقل تعداد دانش آموزان در مدارس این شهرستان ۲۲ نفر تعریف‌شده که پس از رایزنی و چانه‌زنی با اداره کل آموزش‌وپرورش شهرستان‌های استان تهران به‌صورت ضمنی، موافقت لازم برای تشکیل کلاس‌ها با تعداد دانش‌آموز کمتر اخذ شد.
جمعیت دانش آموزی شهریار ۱۴۰ هزار نفر شده است
وی افزود:دورافتاده‌ترین نقطه آموزشی در شهرستان شهریار شامل روستای قجرِ تختِ رستم می‌شود که خوشبختانه در این محدوده نیز ازلحاظ استهلاک بنای مدارس با مشکل خاصی روبرو نیستیم.
ذبیحی گفت:اصلی‌ترین چالش حوزه آموزش‌وپرورش در شهرستان شهریار به رشد فزاینده جمعیت معطوف می‌شود که در برخی موارد پیش‌بینی‌ها و ارزیابی و برنامه‌ریزی ما را برای ارائه خدمات آموزشی با مشکلاتی همراه می‌سازد.
مدیر آموزش‌وپرورش شهریار عنوان کرد:پیش‌بینی ما به‌صورت متوسط به رشد ۱.۵ درصدی جمعیت دانش‌آموزی استوار بود که این میزان در سال جاری، قریب به شش درصد افزایش‌یافته و تنها در مقطع ابتدایی، با افزایش شش هزار و ۵۰۰ دانش‌آموز روبرو هستیم که با اوصاف فعلی، جمعیت دانش‌آموزی شهرستان شهریار قریب به ۰ ۱۴ هزار نفر برآورد می‌شود.
کمبود ۷۰۰ معلم در شهریار
وی افزود:با مقایسه‌ای اجمالی میان محصلان این شهرستان با استانی همچون سمنان که ۹۰ هزار دانش‌آموز در آن مشغول به تحصیل هستند به‌روشنی به عمق تفاوت و ضریب فزاینده کثرت و تعدد محصلان در منطقه شهریار پی می‌بریم.
ذبیحی گفت:مشکل بعدی ما در حوزه آموزش‌وپرورش این خطه به کمبود نیروی انسانی معطوف می‌شود که این شاخص در شهرستان شهریار به ازای هر ۸۳/۱۸ دانش‌آموز، یک معلم برآورد می‌شود، در شرایطی که شاخص استان تهران در این حوزه، ۱۴ نفر و در کشور ۱۱ نفر است.
مدیر آموزش‌وپرورش شهریار با اشاره به کمبود ۷۰۰ نیروی معلم در شهرستان شهریار عنوان کرد:تلاش می‌کنیم این ما به تفاوت را با بکار گیری نیروهای حق التدرسی تأمین و جبران کنیم.
وی افزود: عمده مشکلات ما در حوزه آموزش‌وپرورش به مناطق شهری و بخصوص محدوده‌هایی همچون اندیشه و وایین معطوف می‌شود که در حال حاضر در این مناطق به حداقل ۱۳ مدرسه نیازمند هستیم که ساخت و احداث آن مستلزم اعتبارات ویژه‌ای است.
۱۰ مدرسه در شهرستان قدس نیازمند بازسازی است
شهرستان قدس با قریب به ۳۵۰ هزار نفر جمعیت یکی از نزدیک‌ترین مناطق به پایتخت محسوب می‌شود، منطقه‌ای که به‌واسطه هم‌جواری با شهر تهران، در طول سال‌های اخیر میزبان رشد چشمگیری از جمعیت بوده است.
بخشی از این عزیمت و سکونت جمعیتی در شهر قدس، معطوف به جمعیت دانش‌آموزی می‌شود که برخی در سن تحصیل هستند و برخی دیگر در آستانه ورود به مقطع ابتدایی قرار دارند.
محمدرضا بهمنش مدیر آموزش‌وپرورش قدس در تشریح کمبودها و کاستی‌های عرصه مورداشاره در مناطق دورافتاده روستایی و محروم شهرستان قدس عنوان کرد:بخش قابل‌توجهی از مشکلات حوزه آموزشی و پرورشی این شهرستان معطوف به مناطق شهری می‌شود و خوشبختانه در مناطق روستایی با معضل و نارسایی حاد و عمیقی مواجه نیستیم.
در یک برآورد و ارزیابی کلی، عمده مشکل آموزشی ما در بخش شهرستانی به فضای آموزشی گره‌خورده و بر اساس مطالعات انجام‌شده، در حال حاضر نیاز به شش مدرسه ۱۵ کلاسه، جدی و محسوس است
وی افزود:در یک برآورد و ارزیابی کلی، عمده مشکل آموزشی ما در بخش شهرستانی به فضای آموزشی گره‌خورده و بر اساس مطالعات انجام‌شده، در حال حاضر نیاز به شش مدرسه ۱۵ کلاسه، جدی و محسوس است.
بهمنش گفت:در ارتباط با استهلاک و فرسودگی مدارس نیز ۱۰ مدرسه فعال در شهر قدس نیازمند تخریب و بازسازی مجدد هستند که امیدواریم در آینده با گشایش‌هایی که حاصل می‌شود، اقدامات لازم در این خصوص عملیاتی شود.
مدیر آموزش‌وپرورش شهرستان قدس عنوان کرد:کمبود نیروی فرهنگی یکی دیگر از کاستی‌های احصا شده به شمار می‌رود که تلاش کردیم با برنامه‌ریزی و به‌کارگیری قریب به ۱۰۰ نیروی رسمی به‌صورت حق‌التدریسی، مشکل اشاره‌شده را در مقطع ابتدایی مرتفع کنیم.
لزوم نگاه ویژه مسئولان استانی و کشوری به حوزه آموزشی غرب استان تهران
اظهارات مدیران آموزشی شهرستان‌های غرب استان تهران به‌روشنی مؤید کمبودها و کاستی‌هایی است که با شدت و ضعف‌هایی در بخش‌های گوناگون حوزه تعلیم، تربیت و آموزش‌وپرورش این مناطق سایه افکنده است.
علیرغم برخی نارسایی‌ها و محدودیت‌ها، مسئولان آموزشی غرب استان تهران معتقدند که میزان کمک‌ها و پشتیبانی‌های دولت در طول سه سال اخیر در مقایسه با سال‌های قبل با رشد و افزایش مطلوبی برخوردار بوده، اما بدون تردید تا رسیدن به نقطه مطلوب همچنان فاصله زیادی احساس می‌شود که کاهش آن، صرفاً با اتکا به اعتبارات دولتی مُیَسَر نخواهد بود.
در این میان، افزایش همیاری‌های والدین دانش آموزان در قالب کمک به مدارس و همگرایی هر چه بیشتر بین دستگاهی برای تحقق اهداف از پیش تعیین‌شده آموزشی و پرورشی در شهرستان‌های شهریار، ملارد و قدس، ضرورت حائز اهمیت دیگری است که با همسویی و یکپارچگی فزاینده می‌توان به بخش اعظمی از مشکلات مطروحه چیره شد و قطعاً حصول این امر زمینه‌ساز ذخیره و باروری سرمایه‌هایی است که تضمین کننده پیشرفت و توسعه افزون‌تر جامعه در آینده خواهند بود.
منبع: مهر
