شهریورماه سال گذشته بود که حسن روحانی رئیسجمهوری لایحهای را تحت عنوان «اصلاح قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا» به امضا رساند و آن را تقدیم علی لاریجانی رئیس مجلس کرد.
در مقدمه این لایحه آمده است که با توجه به گذشت حدود بیست سال از اجرای قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا مصوب سال 1374 و لزوم بازنگری آن بر مبنای نقاط ضعف مکشوف از آن در طول دو دهه گذشته و همچنین شدت آلودگی هوا در کشور رخداد پدیدههایی ازجمله گردوغبار، تغییر اقلیم و امواج الکترومغناطیسی و لزوم برخورد و مقابله جدی با آن و رفع خلأهای قانونی موجود، لایحه زیر تقدیم میشود.
دریکی از مواد این لایحه موضوعی که مورد تأکید قرارگرفته است و در صورت تائید و تصویب نمایندگان مجلس میتواند زمینه حمایت از کارکنان سازمان حفاظت از محیطزیست بهویژه محیطبانان را که در سالهای اخیر هدف حملات شکارچیان قرارگرفتهاند را فراهم کند.
در ماده 32 مکرر این لایحه آمده است: آن دسته از کارکنان سازمان حفاظت محیطزیست و ادارات کل استانی تابع آنکه در دوره آموزش ضابط قضایی را طی کرده باشند برای اجرای مفاد قانون بهعنوان ضابط قضایی تعیین میشوند.
تاکنون 119 نفر از محیطبانان کشور به دلیل زیادهخواهی عدهای شکارچی بیرحم غیرمجاز کشتهشدهاند که تکرار این مسئله نشان میدهد قوانین موجود برای حمایت از حافظان محیطزیست کافی نیست و باید تجدیدنظرهای اساسی در این زمینه صورت گیرد.
زخمهای محیطبانان از سوی متعرضان محیطزیست گاه بهقدری کاری است که آنها را برای همیشه خانهنشین میکند و این در حالی است که به نظر میرسد محیطبانان بیش از هر زمان دیگری به توجه ویژه نمایندگان خانه ملت برای تصویب قوانین حمایتی نیاز دارند.
تاکنون بسیاری از محیطبانان ایرانی در جریان درگیریهای مسلحانه با متعرضان محیطزیست جان خود را ازدستدادهاند و این در حالی است که به نظر میرسد با تصویب قوانین حمایتی، امنیت کافی آنها در برخورد با متعرضان تأمین شود.
اولین احکام قانونی در باب شکار در تاریخ ۱۸ اردیبهشت ۱۳۰۷ تدوین و تصویبشده است و در ۱۴ اسفند ۱۳۳۵ مقررات مستقل و نسبتاً جامعی درزمینهٔ حفاظت از حیاتوحش به تصویب مجلس وقت رسید و کانون شکار و صید تشکیل گردید که اعضاء آن را تعدادی از افراد علاقهمند به شکار و صید تشکیل میدادند و بهمنظور اجرای قوانین تدوینشده وزیر کشور و رئیس ستاد ارتش وقت نیز به عضویت کانون مذکور درآمدند.
در ۱۶ خرداد ۱۳۴۶ سازمان شکاربانی و نظارت بر صید جایگزین کانون شکار گردید و این سازمان رسماً بهعنوان یک دستگاه مستقل دولتی فعالیت خود را با آموزش شکاربانان در سطح کشور آغاز و مناطق را نیز بهعنوان پارک وحش موردحفاظت قرارداد.
در سال ۱۳۵۰ با مطرحشدن مسائل زیستمحیطی در سطح جهان، این سازمان با تغییر عنوان به نام سازمان حفاظت محیطزیست عهدهدار مسائل محیطزیست کشور شد و همکاری خود را با سازمانهای بینالمللی ادامه داد.
سازمان حفاظت محیطزیست طبق استانداردهای بینالمللی مناطقی را تحت عنوان مناطق چهارگانه موردحفاظت قرارداده است که هر یک از مناطق دارای شرایط و مقررات خاص بوده وهم اکنون تعداد آنها در کل کشور به ۱۵۳ رسیده است. بااینحال هنوز حافظان محیطزیست و در رأس آن محیطبانان از قانون حمایتی برخوردار نیستند.
در سالهای اخیر بسیاری از محیطبانان جان خود را حین مأموریت ازدستدادهاند. محیطبانان اگرچه از اختیار بهکارگیری سلاح در صورت لزوم و بهتناسب موقعیت در برخورد با معترضین محیطزیست برخوردارند که شرایط و نحوه بهکارگیری آن در قانونی که در سال 1373 تصویب شد ذکرشده است اما در صورت استفاده از اسلحه از حمایت قانونی برخوردار نیستند.
بر همین اساس ضروری بود که برای حمایت از جان محیطبانان خیلی زودتر از این لایحه «اصلاح قانون نحوه جلوگیری از آلودگی هوا» و البته لایحه مستقل «حمایت از محیطبانان و تشدید مجازات مهاجمان مسلح» در دستور کار قرار گیرد که در صورت تصویب این لوایح مانع بزرگی بر سر راه متخلفان و حافظ جان محیطبانان ایجاد خواهد شد.
مجلس شورای اسلامی پس از سه هفته تعطیلی از 4 مهر در روزهای یکشنبه، سهشنبه و چهارشنبه جلسه علنی دارد.