رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران با اشاره به لزوم توقف بارگذاری جمعیتی در مجموعه شهری تهران، گفت: زمان آن رسیده که بازنگری جدی در طرح تفصیلی و طرح جامع شهر تهران صورت گیرد.
محمد سالاری در دویست و شصت و یکمین جلسه علنی شورای شهر تهران در نطقی خارج از دستور با اشاره به چشم انداز گسترش بی‌رویه مجموعه شهری تهران اظهار داشت: نگاهی گذرا به تاریخچه شهرنشینی در دهه‌های گذشته کشورمان نشان می‌دهد که شهرنشینی در دهه‌های اخیر دستخوش تحولات قابل توجه و قابل تأملی شده است.
سالاری با تاکید بر اینکه پرداختن به مقوله شهرنشینی دارای ابعاد گسترده‌ای است گفت: مهاجرت‌پذیری شهرها به دلیل عدم تحقق سند راهبردی آمایش سرزمین از یک طرف و ایجاد ارزش افزوده برای سرمایه‌گذاری در شهرها و کلانشهرها، آن هم با محوریت و مبتنی بر بارگذاری و سوداگری ملک از سویی دیگر، از جمله مهمترین مولفه‌های تحولات توسعه شهرنشینی بوده است.
وی ادامه داد: طبق آنچه از بررسی آمارهای سرشماری رسمی ایران بدست می‌آید ، در سال 1335 از کل جمعیت حدود 18 میلیون نفری کشور حدود 32 درصد (یعنی حدود شش میلیون نفر) در شهرها ساکن بوده‌اند و به عبارتی 68درصد در روستاها ساکن بوده اند که در این سرشماری، تهران با جمعیتی بالغ بر یک میلیون و 560 هزار و 934 نفر پرجمعیت‌ترین شهر بوده و پس از آن شهرهایی مثل تبریز، مشهد، اصفهان، آبادان شیراز، کرمانشاه، اهواز و رشت به ترتیب در رده های بعدی قرار داشتند.
سالاری افزود: بررسی‌های بیشتر نشان می‌دهد که در سال 1335 میزان جمعیت ساکن در شهر 32 درصد را در کشور شامل می شد در صورتیکه در سرشماری 1355 این میزان به 47 درصد و در سال 1385 به 68 درصد و در سال 1390 به 71 درصد و با در نظر گرفتن تداوم این روند در سال 1395 به 72.5 درصد رسیده است.
تعداد نقاط شهری در استان تهران از مرز 50 عبور کرده است
این عضو شورای شهر تهران با اشاره به اینکه میزان نرخ رشد جمعیت شهری در شهر تهران در دهه‌های گذشته به تدریج کاهش پیدا کرده است، گفت: این در حالی است که در مجموعه شهری تهران و شهرهای اقماری آن با نرخ رشدی بین 5 تا 7.5 درصد مواجه بوده‌ایم و آنچه جای نگرانی جدی دارد این است که گسترش شهرنشینی به سمت شهرهای اقماری مجموعه شهری تهران رفته به طوریکه در سال 1335 استان تهران دارای 3 کانون شهری بوده که به تدریج به 7 کانون در سال 1345 و 12 کانون شهری در سال 1355 و 18 کانون در سال 1365 و 26 کانون در سال 1375 و بالاخره 41 کانون شهری در سال 1387 افزایش یافته و قطعا در حال حاضر تعداد کانونهای شهری از مرز 50 عبور کرده است.
وی ادامه داد: توجه دقیق‌تر به افزایش تعداد کانونهای شهری در مجموعه شهری تهران خرسندی کسانی که اعتقاد دارند رشد جمعیت شهرنشینی در تهران رو به تنزل است را با ابهام جدی مواجه می‌کند چرا که بررسی ها و مطالعات مربوط به شهرنشینی نشانگر اینست که اساسا هر گونه افزایش جمعیت که در نتیجه افزایش بارگذاری در شهرهای اقماری شهر تهران یا هر کلانشهر دیگری اتفاق می افتد تاثیر مستقیم در افزایش مشکلات شهرها دارد و به عبارت دیگر افزایش بارگذاری های گسترده و بی رویه اعم از شهرهای اقماری و یا شهر تهران، منجر به افزایش جمعیت مجموعه شهری تهران شده و نتیجه آن وضعیت نابهنجار موجود است ،بطوریکه هم اکنون با معضلات عدیده ای برای جمعیت مجموعه شهری مواجهیم.
وجود نگرانی‌های جدی در کاهش درآمدها برای اداره کلانشهر تهران
رییس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران به معضلات مجموعه شهری تهران اشاره کرد و گفت: کاهش سرانه‌های خدماتی، آموزشی، بهداشتی، فضای سبز و غیره، افزایش سکونتگاه‌های غیررسمی و زاغه‌نشینی‌ها و در اصل تولید مسکن ناپایدار، افزایش بافت‌های فرسوده، افزایش آلودگی‌های زیست محیطی و از دست رفتن جان هزاران نفر در سال و افزایش میزان ترافیک و پرت شدن مهمترین سرمایه جامعه بشری که زمان است از جمله معضلات مجموعه شهری است.
وی ادامه داد: افزایش میزان بیماریهای صعب العلاج و آمار نگران کننده سرطان،افزایش آسیبهای اجتماعی بویژه اعتیاد، طلاق، کودکان کار، سرقت، خشونت و غیره که در این برهه زمان مقام معظم رهبری نیز شخصا ورود کرده اند و جلساتی را با سرا قوا برگزار کرده اند و افزایش بیکاری و افزایش مشاغل کاذب از دیگر معضلات مجموعه شهری است.
کلانشهر تهران جزء بدترین کلانشهرهای دنیا است
سالاری اضافه کرد: بر اساس گزارش موسسه مرسر، شهر تهران با در نظر گرفتن شاخص های کیفیت زندگی جزء بدترین کلانشهرهای دنیا محسوب می شود که با در نظر گرفتن شاخص های فرا ملی و جهانی بودن هنوز در رده سیاه چاله ای در قیاس با سایر کلانشهرها است چراکه شهر تهران علی رغم تلاش های بسیار خوبی که در دهه های اخیر صورت پذیرفته با یک بی برنامه گی و بی قاعدگی وبدون طرح جامع و طرح تفصیلی شکل گرفته است .
اختیارات نهاد شورا برای حل مشکلات موجود کافی نیست
این عضو شورا در ادامه گفت: بررسی و مطالعات وضعیت افزایش جامعه شهری به ویژه جمعیت پذیری مجموعه شهری تهران و برخی کلانشهرهای کشور باید برای ما به عنوان نمایندگان مردم پایتخت باید مورد توجه جدی قرار گیرد .هر چند اختیارات نهاد شورا برای حل مشکلات موجود کافی نیست ولی به نظر می رسد ما به عنوان پارلمان محلی پایتخت جمهوری اسلامی ایران کنشگری لازم را در ایجاد این دغدغه جدی برای عموم مردم و مسئولین کشور نداشته ایم.
وی در پایان سخنانش پیشنهاداتی را جهت رفع و کاهش مشکلات این حوزه مطرح کرد و گفت: بازبینی و بازنگری جدی در طرح جامع و طرح تفصیلی شهر تهران با برگزاری جلسات مشترک با شورایعالی شهرسازی و معماری کشور در راستای کاهش بارگذاری و کاهش سرانه ها راهکاری برای کاهش مشکلات این حوزه است.
سالاری افزود: اکنون زمان آن رسیده که بازنگری جدی در اصلاح طرح تفصیلی و طرح جامع شهر تهران داشته باشیم.اساسا در دنیا و کشورهای توسعه یافته از طرح های جامع بلند مدت عبور کرده و به سمت برنامه ریزی های غلتان رفته اند ، چراکه مقتضیات زمانی و مکانی و فناوری های نوین با سرعت در حال تغییر است.
وی ادامه داد :ضرورت تهیه طرح جامع و طرح تفصیلی مجموعه شهری تهران شامل کلانشهر تهران به عنوان شهر مادر و روستاها و شهرهای اقماری یا به عبارت دیگر تمامی کانونهای جمعیتی شهری و روستایی با رویکرد مدیریت در جهت کاهش و توقف بارگذاری ها، تعامل با دولت و تشکیل جلسات مشترک و حضور موثر در کمیسیون مربوط به رسیدگی به مشکلات کلانشهرها و شهر تهران جهت تاثیر گذاری موثر در تحقق سند آمایش سرزمینی کشور و مجموعه شهر تهران به منظورمدیریت عدم ورود تمامی ثروت از اقصی نقاط کشور به مجموعه شهری تهران و سایر کلانشهرها از دیگر پیشنهاداتی است که برای حل این معضلات مطرح می شود.
رئیس کمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران یک پیشنهاد مشخص به شورای شهر تهران برای حل مشکلات شهرک های اقماری و تعاونی های واقع در حریم شهر تهران مطرح کرد و گفت: شهرک های اقماری امروز بعنوان یک معضل که کمیسیون شهرسازی و معماری هر روز با آن مواجه که هر بار اهالی تلو ، شهرک زیتون و مجموعه ای شامل حدود 33 تعاونی که حدود 1000 هکتار زمین به آن ها واگذار شده ولی به دلایلی که درست هم است به آن ها پروانه داده نمی شود و ما بعنوان نمایندگان شهر باید بتوانیم مشکلات آن ها را حل کنیم.
منبع: ایسنا
